ថ្ងៃទី២១ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០០៧ វេលាម៉ោងជិត៨ព្រឹក ខ្ញុំបានផ្ញើម៉ែលទៅ មជ្ឈមណ្ឌលវប្បធម៌ខ្មែឬនៅស្វីស ។ នៅក្នុងម៉ែលនោះ ខ្ញុំបានសរសេររិះគន់ និងបានប្រើពាក្យមិនសមរម្យជាច្រើន ។
ថ្ងៃនេះ (២២ មិថុនា ២០០៧) ខ្ញុំបានទទួលការឆ្លើយតបពីម្ចាស់វេបសាយ គឺលោក កែវ ឈុន ។ ខ្ញុំបានអានអត្ថន័យនៅក្នុងម៉ែលរបស់គាត់ ពិតជាធ្វើឲ្យខ្ញុំរអៀសខ្លួនខ្លាំងណាស់ ដែលខ្ញុំពុំសមណាឡើយ ប្រើសម្ដីធ្ងន់ធ្ងរយ៉ាងនោះទៅកាន់គាត់សោះឡើយ ។ ខ្ញុំធ្លាប់បង្រៀនខ្លួនឯងហើយ ថា មុននឹងធ្វើអ្វី ត្រូវគិត និងរកហេតុផលឲ្យបានត្រឹមត្រូវសិន ។ ខ្ញុំធ្លាប់យល់ហើយ ថាអ្វីក៏ដោយ តែងតែមានហេតុផល ។ នេះហើយជាមេរៀនដែលខ្ញុំទទួលបាន ពីភាពជម្លើយរបស់ខ្ញុំ ។ ខ្ញុំបានពោលទៅកាន់គាត់ ថាពួកគាត់នឹងមានវិបដិសារី ផ្ទុយទៅវិញ ខ្ញុំឯណេះទេជាអ្នកមានវិប្បដិសារី ។ អ្នកដែលមិនខុសគឺគាត់ ហើយអ្នកដែលខុសគឺខ្ញុំទៅវិញ ។ ខ្ញុំសូមអរគុណ ចំពោះការឆ្លើយតបរបស់គាត់ ។ ក្រោយពីអានចង់ ទើបខ្ញុំដឹងថា គាត់ជាមនុស្សដែលស្រលាញ់ជាតិ ស្រលាញ់អក្សរសាស្រ្ត និងគោរពជាតិខ្លួនឯង ចំណែកខ្ញុំគឺជាអ្នកប្រឆាំងទៅវិញ ។ ជីវិតរបស់គាត់ពិតជាគួរឲ្យអាណិតណាស់ ។ ថ្ងៃនេះ គាត់មានមុខមាត់ប៉ុណ្ណេះ គោរពស្រលាញ់ជាតិប៉ុណ្ណេះ ពិតជាគួរឲ្យកោតសរសើរមែន ។ ខ្ញុំធ្លាប់ចូលមើលវេបសាយរបស់គាត់ តាំងពីខ្ញុំមិនទាន់បង្កើតប្លក់នេះ ហើយខ្ញុំធ្លាប់ផ្សព្វផ្សាយជូនមិត្តភ័ក្ក្រគ្រប់គ្នាឲ្យគេបានដឹង និងចូលទៅយកចំណេះផ្សេងៗពីទីនោះ ។ ហើយខ្ញុំក៏ធ្លាប់សរសើរមិនដាច់ពីមាត់ពីវេបសាយនោះដែរ ។ តែប៉ុន្មានថ្ងៃមុននេះ ដោយសារតែឃើញមានការរិះគន់វេបសាយនេះជាច្រើន ហើយម្ចាស់វេបសាយ មិនព្រមតបមកបញ្ជាក់ប្រាប់ពីមូលហេតុ ធ្វើឲ្យខ្ញុំយល់ថា ម្ចាស់វេបសាយនេះ ជាមនុស្សចោងកាង ធ្វើអ្វីតាមតែចិត្តខ្លួនឯង ដែលចង់កែប្រែការសរសេរអក្សរខ្មែរ ខុសពីអក្សរដែលយើងធ្លាប់ប្រើ និងធ្វើឲ្យគ្មានការឯកភាពគ្នារវាងអក្សរសាស្ត្រខ្មែរ ដែលគាត់ប្ដូរមិនប្រើតួអក្សរបាលី និងបាលីសំស្ក្រឹត ហើយមកប្រើអក្សរខ្មែរជំនួសវិញទាំងអស់ ដែលមានជាអាថ៌ដូចជា ឥឡូវ > អិឡូវ, ឧសភា > អុសភា… ជាដើម ។ ខ្ញុំយល់ថា វាពិតជាមិនធម្មតា ប៉ុន្តែអ្វីដែលគាត់សរសេរ គឺគាត់យោងទៅតាមក្រសួងអបរំបច្ចុប្បន្ន ។ នេះសរបញ្ជាក់ឲ្យឃើញថា គាត់ធ្វើអ្វី គឺគោរពទៅតាមច្បាប់ក្បួន គាត់មិនមែនចង់ប្រឆាំង ឬចង់ឲ្យខុសនោះទេ ។ ហើយគាត់ក៏មានអំណៈអំណាងគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការសរសេរបែបនេះដែរ ។ តែទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ខ្ញុំនៅតែមិនទាន់ឯកភាពជាមួយនឹងក្រសួងអបរំ ដែលតម្រូវឲ្យសរសេរបែបនេះ តែខ្ញុំសុំទោសលោក ចំពោះសំដីគំរោះគំរើយ គ្មានសិលធម៌នោះ ។
ខាងក្រោមជាអត្ថន័យនៃអ៊ីម៉ែលខ្វះសិលធម៌របស់ខ្ញុំ ៖
សូមជម្រាបសួរមកដល់ មជ្ឈមណ្ឌលខ្មែរនៅស្វីស,
ខ្ញុំបាទឈ្មោះទឹម បឿន រស់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ។ ខ្ញុំបានឃើញមានការសរសេរខុសពីធម្មតា នៅលើវេបសាយរបស់មជ្ឈមណ្ឌលនេះ ដែលលុបបំបាត់ចោលអស់ នៅស្រះពេញតួ ហើយយកព្យាង្តរាយមកសរសេរជំនួសវិញ ។ ខ្ញុំសូមសួរថាតើពាក្យទាំងនោះ បានមកពីណា? បើខ្ញុំបើកវចនានុក្រមមិនទាំងមានផង ។ តើក្រុមរបស់អស់លោក យកមកពីណា សរសេរតាមអ្នកណា? ហេតុអ្វីខ្ញុំរស់នៅ ក្នុងប្រទេសកម្ពុជានេះ មិនឃើញមានការដាក់ឲ្យសរសេរបែបនេះ? ឬមួយពួលលោក ចេះតែសរសេរៗ តាមគំនិតខ្លួនឯង? ឬពួកលោកសរសេរឲ្យប្លែកពីគេ ដើម្បីឲ្យគេចាប់អារម្មណ៍? ឬក៏ចង់លុបបំបាត់អក្សរខ្មែរ? តើអស់លោកជួយខ្មែរ ឬក៏ចង់បំផ្លាញខ្មែរ? ខ្ញុំកោតតែឈ្មោះវេបសាយរបស់អស់លោក សុទ្ធតែមជ្ឈមណ្ឌលវប្បធម៌ខ្មែរ ។ តើវប្បធម៌ខ្មែរ បែបនោះ មែនទេ? ដែលសរសេរអក្សរមិនដឹងខុស មិនដឹងត្រូវ ។ ឬមួយក៏វប្បធម៌ខ្មែរនៅស្វីស បែបនោះ? ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ សូមលោកមេត្តាត្រូតពិនិត្យពាក្យទាំងនោះវិញ ។ ប្រសិនបើអស់លោក នៅតែសរសេរបែបនោះទៀត អស់លោកគួរតែប្ដូរឈ្មោះវេបសាយរបស់អស់លោក ។ឈ្មោះដែលសក្កសមសម្រាប់វេបសាយរបស់អស់លោក គឺ មជ្ឈមណ្ឌលបំផ្លាញខ្មែរនៅស្វីស ទើបសម ។
ខ្ញុំមិនបញ្ជាក់ច្រើនទៀតទេ តែសូមអស់លោក ពិចារណាមើលទង្វើររបស់អស់លោកទៅមើល! ខ្ញុំនឹងគាំទ្រជានិច្ចរាល់អ្វីដែលជួយជាតិ តែខ្ញុំនឹងមិនគាំទ្រ រាល់ទង្វើរដែលបំផ្លាញជាតិ ។ ប្រសិនបើអស់លោក មិនឆ្លើយតបមកខ្ញុំ ប្រាប់ពីមូលហេតុទេ ខ្ញុំនឹងដាក់ប្រកាសពីទង្វើររបស់លោក ជាសាធារណៈមិនខាន ។ ហើយខ្ញុំជឿថា អស់លោកនឹងមានវិបដិសារីសម្រាប់ទង្វើររបស់អស់លោកមិនខានឡើយ ។
ដោយក្ដីរាប់អាន, ទឹម បឿន
គាត់ឆ្លើយតបដូចខាងក្រោម ៖
ជំរាបជូនលោក ទឹម បឿន
ខ្ញុំ កែវ ឈុន ប៉ុន្មានថ្ងៃមុននេះ ខ្ញុំបានចូលទៅមើលប្លុករបស់លោក រួចខ្ញុំបានធ្វើការវាយ តំលៃជូនលោករួចហើយ នៅទីនោះដូចនេះខ្ញុំមិនបាច់និយាយអ្វីពីលោកទៀតឡើយ។
លោក បឿន ខ្ញុំស្ដាប់សំដីលោកទៅ លោកហាក់ដូចជាខឹងនឹងខ្ញុំខ្លាំងណាស់ ទាំងពួកកូកនលោកមួយក្រុមផងដែរ ពួកលោកបានតិះដៀលខ្ញុំយ៉ាងឆ្ងាញ់មាត់គ្រប់គ្នា មិនអីទេ ខ្ញុំអាចទទួលយកបានប្រសិនជាធ្វើឲ្យលោកគ្រប់គ្នាបានសប្បាយចិត្តមែននោះ ។ លោកបានប្រកាសសំលុតខ្ញុំថា លោកនឹងប្រកាស បើខ្ញុំមិនតបមែលទៅលោកទេនោះ ប៉ុន្តែលោកបានជេខ្ញុំម៉ាឆ្ងាញ់ហើយដែរ ។ ខ្ញុំសូមជំរាបជូនលោកថា លោកនឹងប្រកាស បើខ្ញុំមិនតបមែលទៅលោកទេនោះ ប៉ុន្តែលោកបានជេខ្ញុំ ម៉ាឆ្ងាញ់ហើយដែរ ។ ខ្ញុំសូមជំរាបជូនលោកថា ខ្ញុំមិនដែលមិនតបទៅនរណាដែលគេសួរខ្ញុំនោះទេ តែបើគ្រាន់តែចូលមកហឹកហកនោះខ្ញុំមិនដឹងជាតបតយ៉ាងនោះទេ។
លោកបឿន លោកស្រលាញ់ជាតិខ្មែរ ស្រលាញ់ភាសារខ្មែរ ស្រលាញ់អក្សរខ្មែរធំប៉ុណ្ណា ខ្ញុំក៏អាចអួតអាងថា ទំហំទឹកចិត្តរបស់ខ្ញុំ ក៏ស្រលាញ់ជាតិ ភាសារ អក្សរនេះធំប៉ុននោះដូចលោកដែរ វាខុសត្រង់ថាលោកមើលឃើញ រឺអត់ប៉ុណ្ណោះ។
សូមលោកមេត្តាអនុញ្ញាតអោយខ្ញុំជំរាបជូនលោកខ្លះៗថា ការប្រើវិធីសរសេរទាំងឡាយរបស់ខ្ញុំ គឺខ្ញុំយោងទៅលើវិធីការសរសេររបស់ក្រសួងអប់រំសព្វថ្ងៃ ក្រសួងអប់រំជាក្រសួងមួយមានតួនាទីបង្ហាត់បង្ហាញគ្រប់បែបយ៉ាង តាំងពីការរៀនអក្សរ រៀនភាសារ រៀនលេខផ្សេងៗ ក្នុងបច្ចុប្បន្នភាព ហើយខ្ញុំសូមនិងគាំទ្រនូវអ្វីៗដែលក្រសួងនេះបានធ្វើបានសរសេរ ខាងក្រោមនេះជាសៀវភៅមួយរបស់សាស្ត្រាចារ្យម្នាក់នៅភ្នំពេញ សូមលោកមើលវិធីការសរសេរផងចុះ។
ក្នុងរឿងនេះសូម លោកបឿនមេត្តាធ្វើការសាកសួរ ដល់ក្រុមខេមរយានកម្ម ដែលពីដើមមាន ព្រឹទ្ធាចារ្យ លី សុវី ជាប្រធានផង។
ទាក់ទងនឹងស្រះពេញតួ អ អា ឥ ឦ ខ្ញុំសូមលើកយករឿងផ្ទាល់ខ្លួនមួយជំរាបជូនលោកដូចតទៅ ៖
កាលពីកុមារភាព ខ្ញុំរៀនសាលាវត្តនៅស្រុកជនបទមាត់ញកមួយ មានគ្រូបង្រៀនជាលោកសង្ឃ លោកកាចសំបើមណាស់ ខុសមួយ វៃមួយ(មួយរំពាត់) កាលនោះ ខ្ញុំរៀនមេរៀន ត្រង់ អ អា ឥ ឦ …នេះអែង ត្រូវរៀនទន្ទេញអោយចាំមាត់សូត្រដូចលោកសូត្រធម៌ដែរ កាលនោះខ្ញុំឆ្ងល់ ហើយសួរលោកថា អ គឺជាតួ អ អា គឺប្រកប អ និងស្រៈ ា ហើយម៉េចក៏ អិ គេមិនសរសេរ អ ប្រកបនិង ិ។ ស្រាប់តែរំពាត់វាត់ខ្វាប់! ខ្វាប់! ខ្វប់ បីរំពាត់មែកត្របែកលាស់ថ្មី ខ្ញុំឈឺចាប់ ណាស់កន្ទួលខ្នងប៉ុនៗមេដៃ បាក់ស្មារតីខ្លាចលោករហូត ទល់អិលូវព្រលឹងរបស់លោកក៏ហាក់ដូចជានៅ តែតាមលងខ្ញុំជានិច្ចដែរ។ ក្រោយមកខ្ញុំបានធ្វើ ការសិក្សាដឹងថា ស្រៈ អ អា ឥ ឦ… ជាដើមនេះជាស្រៈ ដែលគេប្រើសរសេរក្នុងភាសាបាលីភាសាសំស្ក្រឹតសោះ (វចនានុក្រមភាគទី២ បោះពុម្ពគ្រាទី៥ ទំព័រ ១៤៦២ បន្ទាត់ទី១៨ សូមទៅអានមើលចុះ) តែទោះជាយ៉ាងនេះក៏ដោយ ខ្មែរបានយកស្រៈទាំងនេះមកប្រើ វាគឺជារបស់ខ្មែរហើយ ខ្ញុំមិនប្រកែកទ ចុះរបស់ខ្មែរយើងសុទ្ធសាទវិញ គឺ អ អា អិ អី… អុ អូ… រឺក៏ រ រា រិ រី រឹ រឺ… ល លា លិ លី លឹ លឺ… ហេតុម៉េចក៏យើងមិនប្រើផង??…។
សំនេររបស់ខ្ញុំ ប្រើ អ អា អិ អី ដែលធ្វើឲ្យលោកខឹងបះដៃបះជើង មិនមែនមានតែលោកទេ មានគូកនលោក មានមនុស្សច្រើនគគោកទៀតខឹងដូចលោកដែរ មតិសំនេររបៀបហើយ ធ្វើអោយខ្ញុំខ្លាចបាក់ស្មារតីតាំងពីដើមមកដែរ អិលូវនេះខ្ញុំយកសំនេរបែបនេះមកសរសេរទៀត ខ្ញុំ នៅតែខ្លាចញ័រក្នុងទ្រូងដូចកាលពីកន្លះសត្តវត្សមុនដែរ ប្លែកគ្នាត្រង់ខ្លាចអិលូវនេះមិនមែនខ្លាចលោកសង្ឃវាយទៀតទេ តែខ្លាចហ្វូងជុំជនម្ដងវិញ ។
«កំលាចនេះហើយ ដែលធ្វើអោយខ្ញុំធ្លាក់ក្នុងអន្ដូងកំលៅដ៏ជ្រៅកោដិជ្រៅ ហៅមិនលឺឡើយ»
លោក បឿន ខ្ញុំនៅតែគាំទ្រលោក និងសរសើរលោកដោយស្មោះ នូវទង្វើទាំងឡាយរបស់លោក ដូចដែលខ្ញុំបានសរសេរប៉ុន្មានថ្ងៃមុនក្នុងប្លុករបស់លោកហើយ ប៉ុន្តែបើលោកយល់ថា មនុស្សមានខួរក្បាលធុនខ្ញុំនេះគួរឲ្យស្អប់ខ្ពើម មិនគួរអោយរាប់អាននោះ វាជារឿងរបស់លោក។
ខ្ញុំ កែវ ឈុន
សម្រាប់ខ្មែរ 
កេង វ៉ាន់សាក់ និង ជួន ណាត ក៏ប្រហែលគ្នា នឹងរឿងរបស់គាត់ដែរ។
ខ្ញុំនៅមិនទាន់ច្បាស់ទេថា តើក្រសួងអប់រំពិតជាបានកែប្រែការសរសេរ ដូចលោក កែវ ឈុន និយាយ ឬយ៉ាងណាទេ… បើវាពិតមែន វាជារឿងគួរឲ្យសោកស្តាយខ្លាំងណាស់។
តាមពិតរឿងនេះ មានយូរណាស់មកហើយ តែគ្មានអ្នកណាធ្វើតាម ដោយមានតែសាស្ត្រាចារ្យមួយចំនួន និងប្រជាជនខ្លះដែលយល់ស្រប តែខ្ញុំក៏មិនបានដឹងច្បាស់លាស់ពីរឿងនេះដែរទេ ។ ហេតុនេះហើយ ទើបបណ្ដាលឲ្យមានជំរូងជរៈ ពីរឿងមិនឯកភាពភាសានេះ ។
ខ្ញុំនៅតែមានភាពស្រពេចស្រពិលនឹងការបកស្រាយរបស់គាត់។ អ្វីដែលគាត់និយាយថា «អ អា ឥ ឦ…» ជាស្រះដែលគេប្រើក្នុងបាលីសំស្រ្តឹត ហើយ «អ អា អិ អី… អុ អូ… រឺក៏ រ រា រិ រី រឹ រឺ… ល លា លិ លី លឹ លឺ» ជារបស់ខ្មែរ ក៍មិនមែនបានន័យថា «ឧសភា» អាចសរសេរជា «អុសភា» បានដែរ ព្រោះនេះជាអ្វីដែលខ្ញុំ ក៍ដូចជាកូនខ្មែររាល់រូបបានធ្លាប់សិក្សារៀនសូត្រ។
ម្យ៉ាងវិញទៀតខ្ញុំមិនដឹងនៅក្នុងសៀវភៅដែលគាត់លើកយកមកធ្វើអះអាងមានអ្វីខ្លះទេ ហើយក៍មិនដឹងថាសៀវភៅនោះត្រូវបានទទួលស្គាល់ពីក្រសួងអប់រំដែរ ព្រោះពុំទាន់មានអំណះអំណាងគ្រប់គ្រាន់។
ខាងលើគ្រាន់តែជាយោបល់ខ្ញុំប៉ុណ្ណោះ។ ខុសត្រូវត្រង់ណា ខ្ញុំពេញចិត្តនឹងកែតម្រូវ និងរៀនសូត្របន្តរ។
ខ្ញុំក៏នៅមិនទាន់ច្បា់ស់ដូចគ្នា ព្រោះតាំងពីរៀនមក មិនដែលឃើញគេសរសេរ “ឧសភា” មកជា “អុសភា” ដូចគាត់សរសេរទេ បើទោះជាមានពាក្យខ្លះដូចជា “ឲ្យ” ត្រូវបានគ្រូបង្រៀនឲ្យសរសេរជាព្យាង្គរាយ “អោយ”, “ចម្លើយ” មកជា “ចំលើយ’ យ៉ាងណាក្តី។ រហូតមកដល់ពេលនេះ ខ្ញុំនៅមិនទាន់មើលឃើញ និង យល់ច្បាស់អំពីមូលហេតុ និង អំណះអំណាងរបស់គាត់ឲ្យបានច្បាស់ានៅឡើយ។ បើលោកពូកែវ ឈុន ឬ នរណាមួយដែលដឹងច្បាស់ អាចពន្យល់បាន សូមមេត្តាជួយផង។
សូមអរគុណ បឿន ដែលបាននាំមកនូវការពិភាក្សាដ៏មានន័យនេះ។សូមមេត្តាលើកលែងនូវរាល់កំហុសឆ្គងនានា ដែលខ្ញុំបាននិយាយលើសលួសដោយអចេតនា។
អ្វីដែលខ្ញុំធ្លាប់យល់ពីមុនមក ភាសាខ្មែរ ភាសាបាលី និងភាសាសំស្រ្កឹតគឺភាសា ៣ ផ្សេងគ្នា។ តែក្រោយពេលដែលស្តេចខ្មែរទទួលយកអរិយធម៌ឥណ្ឌា ភាសាខ្មែរលែងលូត ព្រោះគ្រប់គ្នានាំគ្នារៀនសូត្រតាមភាសាបាលី និងសំស្ក្រឹត ដោយយល់ថាភាសានោះជាភាសាខ្ពង់ខ្ពស់។ ប្រជាជនសាមញ្ញប្រើតែពាក្យរាយខ្លីៗប៉ុណ្ណោះសំរាប់ងាយយល់ តែអ្នកចេះដឹងតែងលើកពាក្យបាលីមកប្រើឱយអ្នកដទៃយល់ថាខ្លួនប្រើភាសាខ្ពង់ខ្ពស់។ ចាស់ៗតែងប្រាប់ថា ខ្មែរមិនដែលដាក់ឈ្មោះកូនចៅឱយពីរោះៗទេ គាត់ដាក់តែឈ្មោះណាកំបុតកំបុយ ព្រោះខ្លាចពានលើឈ្មោះខ្មោចអារក្ខ នាំឱយអាយុខ្លី ឬក៏ឈ្មោះល្អៗប្រើសំរាប់តែអ្នកមានអំនាច បណ្តាស័ក្តិទេព្រោះរាសីគេខ្ពស់ ខ្មោចមិនហ៊ានកាច់។ ដូចឃើញស្រាប់កូនចៅអ្នកក្រុងមានឈ្មោះល្អៗណាស់ ស្តាប់ទៅគួរឱយចូលចិត្តដូចយ៉ាង «មង្គល», «សុភ័ក្ត្រ», «វណ្ណា» សុទ្ធតែមានអត្ថន័យទាំងអស់។ បើអ្នកដែលកើតមកយកទៅឱយសង្ឃដាក់ឈ្មោះឱយរឹតតែវែងទៅទៀត។ មួយទៀត ថៃដែលមានឈ្មោះវែងៗ ពីរោះទាំងនោះក៏ជាគំនិតតែមួយដែរដើម្បីបង្ហាញថាខ្មែរថោកជាងថៃ ព្រោះឈ្មោះខ្មែរពិតប្រាកដមិនមានន័យពីរោះពិសារអី្វទេ ដូចជា «ទឹម បឿន», «កែវ ឈុន», «ហ៊ុន សែន», «ប៉ុល ពត», «នួន ជា»… គឺមានតែពីរៗ ម៉ាត់ទេ។
រឿងភាសាខ្ញុំក៏មិនដឹងថា អ្នកណាច្បាស់ឱយប្រាកដដែរ បើរវល់តែស្រាវជ្រាវតើបានអ្វីច្រកក្រពះ? ផ្នែកអប់រំ ខ្ញុំមិនទាន់ដឹងថាមានអ្នកសិក្សាប៉ុន្មាននាក់ទេដែលហ៊ានយកចិត្តទុកដាក់ស្រាវជ្រាវនោះ។
ខ្ញុំក៏មិនទាន់យល់ច្បាស់ពីការបកស្រាយរបស់លោក កែវ ឈុន ខាងលើដែរ ។
តើលោកមានសំអាងត្រង់ណា ដែលថាសៀវភៅខាងលើនេះត្រូវបានទទួលស្គាល់ដោយក្រសួងអប់រំ ? នេះគ្រាន់ជាសៀវភៅរបស់សាស្ត្រាចារ្យម្នាក់ ធ្វើឡើងសំរាប់ជំនួយក្នុងការប្រលងរបស់សិស្សថ្នាក់ទី ១២ ប៉ុណ្ណោះ ។ វាក៏អាចជាកំហុសឆ្គងរបស់ក្រសួងអប់រំដែលមិនបានពិនិត្យឲ្យបានគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ ក្នុងការចេញផ្សាយសៀវភៅ របស់សាស្ត្រាចារ្យម្នាក់នោះ។ អាចថាគាត់ធ្លាប់មានប្រវត្តិកាលពីនៅកុមារភាពដូចជាលោកដែរ តែខ្ញុំសង្ឃឹមថាលោកមិនបានយកបញ្ហាផ្ទាល់ខ្លួន ដែលធ្លាប់មានជាមួយគ្រូកាលពីនៅវ័យកុមារ មករួមបញ្ចូលគ្នាទេ ពីព្រោះវាជារឿងពីរដាច់ដោយឡែកពីគ្នា គឺជាបញ្ហាបុគ្គលផ្ទាល់ នឹង បញ្ហាភាសាជាតិខ្មែរទាំងមូល ។
សៀវភៅដែលចេញផ្សាយដោយក្រសួងអប់រំ ក៏នៅឃើញការប្រើប្រាស់ស្រៈពេញតួដដែល គឺមិនដែលឃើញមានទាល់តែសោះការសរសេរតាមដែលរបៀបលោកបានសរសេរ ៖ ឈ្មោះខែ “ឧសភា” ទៅជា “អុសភា”, “ឥឡូវ” ទៅជា “អិលូវ” ។ល។ វចនានុក្រមភាសាខ្មែរ ដែលចេញផ្យាយរបស់ពុទ្ធសាសនបណ្ឌិតក្នុងឆ្នាំ ១៩៦៧ ដែលទទួលស្គាល់ថាជាគោលរបស់ភាសាខ្មែរ ក៏មិនបានលើកបង្ហាញពីការសរសេរបែបលោក ។ ទន្ទឹមនឹងនេះ នៅមានការចេញផ្សាយវចនានុក្រមអក្ខរាវិរុទ្ធ របស់រាជបណ្ទិតសភាកម្ពុជាឆ្នាំ ២០០៥ ដែលទទួលស្គាល់ជាផ្លូវការដោយរាជរដ្ឋាភិបាលទៀត ក៏មិនមានបញ្ជាក់ពីរបៀបសរសរដូចលោកទេ។
ហើយបើនិយាយដល់ខេមរយានកម្មកាលពីសម័យទសវត្សឆ្នាំ ១៩៧០ វិញ, ថ្វីត្បិតតែខ្ញុំមិនបានកើតទាន់សម័យកាលនោះ តែខ្ញុំក៏មានចំណាប់អារម្មណ៍ នឹងបានធ្វើការសាកសួរពីសំណាក ពូ មី ចាស់ៗដែលគាត់បានឆ្លងកាត់សម័យនោះដែរ។ ឃើញថានៅពេលនោះការកែប្រែមួយចំនួនធំ គឺជាការបកប្រែ ភាសាបារាំងក្នុងកម្មវិធីសិក្សា មកជាភាសាខ្មែរ ឬ បង្កើតបន្ថែមពាក្យថ្មី ដែលខ្មែរមិនមាន។ បន្ថែមពីនោះនៅមានការសម្រួលពាក្យមួយចំនួនដែលមានព្យាង្គតម្រួត មកជា ព្យាង្គរាយ ដូចជាពាក្យ “ចម្លើយ” មកជា “ចំលើយ”, សម្ភារៈ មកជា “សំភារៈ” ។ល។
សូមលោក កែវ ឈុន មេត្តាធ្វើការពន្យល់បកស្រាយបន្ថែមពីមូលហេតុនៃការសរសេរអក្សរខ្មែរដែលមានបែបផែនក្នុងទំព័របណ្តាញ (Web Page) របស់លោក ព្រមជាមួយឯកសារសំអាងដែលមានលក្ខណៈច្បាស់លាស់ជាងនេះផង ។ សូមលោកមេត្តាសហការ ដើម្បីឲ្យមានឯកភាពសម្រាប់ភាសាជាតិខ្មែរ នឹងដើម្បីកុំឲ្យកូនខ្មែរជំនាន់ក្រោយដូចជាពួកយើងខ្ញុំ ដែលមានចំណេះដឹង នឹងបទពិសោធន៍ស្តួចស្តើងអំពីភាសាជាតិ មានការភាន់ច្រឡំក្នុងការសរសេរភាសាខ្លួន ថាមួយថាត្រូវ ហើយមួយណាខុស ឬ គួរសរសេរតាមទម្រង់មួយណាប្រសើរជាងមួយណា។
សូមអរគុណ
ពីខ្ញុំបាទ វីរិយា
ខ្ញុំសូមថ្លែងអំនរអរគុណម៉ឺនសែនលានអរគុណចំពោះបឿន ដែលបានលើកប្រធានបទនេះ
មកដាក់ក្នុងប្លុករបស់លោកចែកជូនដល់មិត្ដភ័ក្រ្ដបានអានគ្រប់គ្នា។
ខ្ញុំក៏សូមអភ័យទោសផងដែរ នូវអស្មិមានៈ របស់ខ្ញុំដែលហ៊ានបោះជើង ១ជំហានមុនគេ
គាំទ្រទទួលស្គាល់សំនេរតាមបែបក្រសួងអប់រំ ទាំងពុំទាន់មាននរណាម្នាក់ប្រកាសអោយ
ប្រើផងនោះ ទង្វើនេះបានធ្វើអោយប្រិយមិត្ដមួយចំនួន មានការភ្ញាក់ផ្អើល ហើយទាំងខឹង
សំបារយ៉ាងខ្លាំងទៀតក៏មាន។
ខ្ញុំសូមមេត្ដាខន្ដីអភ័យទោសបាទ ទង្វើរបស់ខ្ញុំនេះ កើតឡើងដោយខ្ញុំមានអារម្មណ៍ថា អ្វី
ៗ វាកើតឡើងហើយ វារមែងប្រែប្រួលទៅតាមសម័យកាលជានិច្ច «យើងមិនអាចចាប់
កាលវេលាអោយនៅ នឹង ស្ងៀមមួយកន្លែងបានទេ» កាលវេលាកំទេចនូវអ្វីៗ គ្រប់វិនាទី
អោយវិនាសសាបសូន្យគ្មានពេលឈប់ឈរឡើយ ដូចនេះហើយ ទើបខ្មែរយើងក្នុងសម័
យទេវៈនិយមក៏មានទស្សនៈ ជឿទៅលើទេវៈមួយអង្គ ឈ្មោះ «ព្រះកាល» នេះផងដែរ។
ដូចនេះ គឺមានតែបច្ចុប្បន្នប៉ុណ្ណោះ ដែលស្អាតល្អបរិសុទ្ធ ផូរផង់ រស់រវើកទៅបាន។ សម័យ
មហានរគរ អាណាចក្រខ្មែរ មានភាពរុងរឿងអង់អាចអស្ចារ្យ ទាំងផ្នែកកសាង ចំលាក់ក្បាច់
ក្បូរ ក្បួនខ្នាតនានា មនុស្សជាតិ ភាសារជាតិរហូតដល់ អក្សរសាស្រ្ដទៀតផង រូបសំនាកប្រា
សាទអង្គរដ៍មហាអស្ចារ្យនៅឈរស្កិមស្កៃក៏ពិតមែន ប៉ុន្ដែភាពរុងរឿង ភាសារ អក្សរអ្វីៗ
បានរលុបរាលាយហ្មតអស់រលឹងទៅហើយ (យើងមិនអាចអានអក្សរសម័យអង្គរបានទេ)
តើនរណារំលាយអ្វីៗទាំងអស់នេះ? ចំលើយពិតជាវាពិបាកឆ្លើយដាក់នរណាពិតប្រាកដណា
ស់ ហើយចំលើយដ៏សមរម្យនោះមានតែមួយគត់ គឺ «ព្រះកាល» នេះហើយជាអ្នកកំទេច
បំផ្លាញ តែបើយើងគិតពិចារណាបន្ដិចទៀត យើងឃើញថា នេះគឺជារឿងរបស់ធម្មជាតិ
ប៉ុណ្ណោះ។ យើងពុំអាចប្រឆាំងនឹងធម្មជាតិបានជាដាច់ខាត។ បើយើងនឹកគិតបន្ដិចទៀតទៅ
កាលវេលា (ព្រះកាល) កន្លងទៅបាន ២៥៥១ ឆ្នាំទៅហើយតាមពុទ្ធសករាជ ហើយបើអ្វីៗ
មិនប្រែប្រួល មនុស្សសត្វមិនស្លាប់ មិនវិនាសនោះ យើងគ្រប់ៗគ្នាច្បាស់ជាប្រជ្រៀតគ្នារក
ដីជាន់លែងបានទៅហើយ។
ដូចនេះហើយទើបខ្ញុំនឹកគិតថា សម័យកាលនិមួយៗ វាមានការរីកចំរើនដោយលែកៗ
ពីគ្នា ហើយដែលក្នុងទីនេះ យើងចង់លើកនិយាយពីអក្សរសាស្រ្ដជាតិនេះអែង មានអក្សរ
សម័យអង្គរ សម័យក្រោយអង្គរ រហូរដល់សម័យសតវត្សទី២០ ដែលមានសម្ដេចសង្ឃ
រាជ ជួន ណាត ជាបិតាអក្សរសាស្រ្ដនេះ ព្រះអង្គបានបន្សល់ទុកនូវ វចនានុក្រម ទាំងពីរក្បា
ល ជាស្នាដៃដ៏ប្រនិតរបស់ព្រះអង្គប៉ុន្ដែអង្គបានធ្វើមរណកាលសុគតបាត់ទៅហើយ។ ហើ
យសម័យបច្ចុប្បន្ន គឺសម័យខេមរយានកម្ម មិនទាន់អ្នកណាម្នាក់ចេញមុខជាអ្នកប្រាជ្ញា
ជាអ្នកធ្វើនោះទេ មានតែសាស្រ្ដាចារ្យគ្រូបង្រៀនមួយចំនួនបានរួបរួមគ្នាធ្វើកិច្ចការនេះ
ប៉ុន្ដែដូចប្រិយមិត្ដជ្រាបស្រាប់ហើយទង្វើនេះត្រូវទទួលការរិះគន់ពីគ្រប់មជ្ឈដ្នាន ធ្វើអោ
យអ្នកដែលគ្នាខំធ្វើនោះ បាក់ទឹកចិត្ដ លែងចង់ធ្វើ លែងចង់ស្រាវជ្រាវអស់រលីង ហើយបើ
ដូចនេះតើយើងនឹងអាចរក «អ្នកប្រាជ្ញថ្មី»អែណាបានទៀតទៅ។
នេះហើយជាមូលហេតុដែលធ្វើអោយខ្ញុំស្រលាញ់អក្សរខេមរយានកម្មនេះ។
អរគុណប្រិយមិត្ដទាំងអស់គ្នា (វិរៈ , Starfish, វណ្ណា, Khmerlyric, វណ្ណា, មង្គល
វិរិយា) ដែលនៅលើបន្តាញនេះ។
ម្ដងទៀត សូមអរគុណលោក ទឹម បឿន ហើយសូមសរសើរ លោកពិតជាមនុស្សម្នាក់
អុស្សាហ៍មែនទែន ហើយថែមទាំងរហ័សរហួនទៀតផង រយតែប៉ុន្មានម៉ោងប៉ុណ្ណោះលោក
ធ្វើកិច្ចការបានយ៉ាងច្រើនអិតគណនា។
សូមប្រិយមិត្ដទាំងអស់គ្នា បានប្រកបដោយសុភមង្គលគ្រប់ប្រការ។
ខ្ញុំ កែវ ឈុន
ខ្ញុំបាទ សូមអរគុណ លោកកែវ ឈុនសម្រាប់ការចំណាយពេលវេលាមកសរសេរមតិដ៏គួរឲ្យពិចារណានេះ ទាំងលោករវល់រកពេលទំនេរស្ទើរពុំបានផង ។ ខ្ញុំក៏សុំទោសលោកដោយស្មោះ នូវទង្វើររបស់ខ្ញុំ ដែលបាននាំមកនូវការលំបាកដល់លោកយ៉ាងច្រើននេះ ។
ខ្ញុំ ទឹម បឿន
ខ្ញុំពុំមានយោបល់ច្រើនទេ គ្រាន់តែចង់និយាយពីសៀវភៅមួយក្បាលដែលដាក់តាំងបង្ហាញខាងលើ ។ វាអាចប្រាកដជា សៀវភៅដែលមិនមានការអនុញ្ញាតត្រឹមត្រូវពីក្រសួងអប់រំឡើយ … កាលពីខ្ញុំនៅរៀនវិទ្យាល័យ ខ្ញុំឃើញសៀវភៅដែលមានលក្ខណៈស្រដៀងនេះឡើងគគោក ។ ការដាក់លក់សៀវភៅយ៉ាងអាណាធិបតេយ្យបែបនេះគ្រាន់តែជាជំនួយដ៏តូចមួយសំរាប់ សិស្សានុសិស្ស យកទៅសិក្សាបន្ថែម ពីអត្ថន័យនៃមេរៀនដែលពួកគេត្រៀមប្រឡង ប៉ុណ្ណោះ ។ តែបើថាឲ្យយកជាការវិញនោះពិតជាមិនបានឡើយ ។ ខ្ញុំធ្លាប់សង្កេតឃើញថាបើទោះជាវាមានចម្លើយគ្រប់គ្រាន់ សំរាប់អានក៏ដោយ តែវាមិនអាចដូចចម្លើយរបស់ក្រសួងដែលដាក់ចេញមកនោះទេ..
សូមអរគុណ ដែលបានយកប្រធានបទនេះមកពិភាក្សា។
ខ្ញុំបាទក៏ចង់ដឹងដែរ ថាតើរបៀបសរសេរភាសារខ្មែរមួយណា ដែលយកជាផ្លូវការនោះ។
អរគុណ។
នៅទីបំផុតលោក កែវ ឈុន ក៏និយាយចេញមកថា ជាការបោះជំហានមួយជំហានមុន ។ ខ្ញុំសូមហៅទង្វើនេះថា គ្រាន់តែជាការគិតរបស់បុគ្គលមួយក្រុមតូច
ដែលព្យាយាមតាំងខ្លួនឯងជា “ព្រះកាល” ឬ ក៏ចង់ក្លាយខ្លួនជាអ្នកប្រាជ្ញអក្សរសាស្ត្រខ្មែរ មកកែប្រែភាសាខ្មែរ ដែលមានសភាពទ្រុតទ្រោមស្រាប់ទៅហើយ
នោះ ឲ្យកាន់តែឆាប់រលុបបាត់សភាពដើមរបស់ខ្លួនតែម្តង ។
លោកបានលើកឡើងថា “(យើងមិនអាចអានអក្សរសម័យអង្គរបានទេ) តើនរណារំលាយអ្វីទាំងអស់នេះ?”
សម្រាប់គំនិតរបស់ខ្លួនខ្ញុំផ្ទាល់ ខ្ញុំគិតថាវាមិនពិបាកឆ្លើយទេ ហើយវាក៏មិនមែនជាស្នាដៃរបស់ពេលវេលា (ព្រះកាល) ទាំងស្រុងដែរ ។ អ្វីគ្រប់យ៉ាងបានក្លាយ
ទៅជាបែបនេះ វាបណ្តាលមកពីកត្តាបីសំខាន់ គឺ មនុស្ស ពេលវេលា និង ឥទ្ធិពលវប្បធម៌បរទេស ។ មូលហេតុចម្បងគឺបណ្តាលមកពីមនុស្សដែលមានចិត្ត
ច្រណែនឈ្នានីស ចង់បានអំណាច ចង់ល្បីចង់មានកេរ្ត៍ឈ្មោះ បានមានគំនិតជ្រែករាជ្យ បង្កឲ្យស្រុកទេសកើតជាសង្គ្រាមកាប់សំលាប់បង្ហូរឈាម រហូតចុះ
ខ្សោយ ទទួលរង និង មិនអាចទប់ទល់បាន ការឈ្លានពានពីសំណាក់ប្រទេសជិតខាង ។ ក្រោយការដួលរលំក្រុងអង្គរ ពីរាជ្យស្តេចមួយទៅរាជ្យស្តេចមួយ
ខ្មែរបានរត់គេចពីសង្គ្រាមពីខាងក្រៅ និងជួបប្រទះសង្គ្រាមផ្ទៃក្នុងមិនចេះស្វាង ហើយបានប្តូរទីតាំងរាជធានី (ជាកន្លែងប្រមូលផ្តុំក្បួនខ្នាត វប្បធម៌ ការអប់រំ) ពី
កន្លែងមួយទៅកន្លែងមួយទៀតឥតឈប់ឈរ ឯកសារវប្បធម៌ជាតិ ភាសាជាតិ ត្រូវបានបាត់ខ្ចាត់ខ្ចាយ ទទួលរងការបំផ្លាញ លួចយកទៅក្រៅប្រទេស និងមួយ
ចំនួនធំត្រូវបានស្លាប់ទៅជាអ្នកប្រាជ្ញ អ្នកស្រាវជ្រាវសម័យនោះអស់ទៅ។
ចំណុចដែលខ្ញុំបានលើកឡើងខាងលើនេះហើយ ដែលធ្វើឲ្យអក្សរខ្មែរពីមួយជំនាន់ទៅមួយជំនាន់បានប្រែក្លាយសភាពខុសពីលក្ខណៈដើម ហើយចុះទន់
ខ្សោយរហូតកូនចៅជំនាន់ក្រោយ មិនអាចអានបាន។
ពិតមែនតែពេលវេលាអាចកែប្រែសភាពលក្ខណៈរបស់ភាសាមួយបានក៏ដោយ តែវាមិនអាចធ្វើឲ្យបាត់បង់សភាពដើមដូចភាសាខ្មែរសព្វថ្ងៃនេះ និងភាសាខ្មែរ
សម័យមុនៗទេ ។ ដែលភាសាយើងបានប្រែប្រូលទៅជាបែបនេះ គឺដោយសារខ្មែរយើងខ្វះឯកភាពជាតិ ។
ឧបមាថា ការព្យាយាមកែប្រែរបស់លោក កែវ ឈុន បានសម្រេច ។ លោកបានក្លាយខ្លួនជាអ្នកប្រាជ្ញអក្សរសាស្ត្រថ្មី ។ គឺបានន័យថាភាសាខ្មែរនឹងត្រូវបានកែ
ប្រែទម្រង់ បែបបទការសរសេរ ក្បួនខ្នាតវេយ្យាករណ៍របស់ខ្លួនមួយបែបថ្មីទៀត ដែលខុសពីទម្រង់បែបបទដែលបានតាក់តែងឡើងដោយ ពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត
តាំងពីឆ្នាំ ១៩១៥ ដល់ ឆ្នាំ ១៩៦៧ ដែលបានចំណាយរយៈពេល ៥២ឆ្នាំ ដើម្បីរួបរួម រៀបចំជួសជុល បំពេញបន្ថែម ភាសាមួយដែលមានសភាពទ្រុតទ្រោមឲ្យ
មានជីវិតស្រស់បំព្រងឡើយវិញ ។
លោកបានលើកបន្ថែមថា អ្នករៀបរៀងបានលាចាកលោកនេះទៅហើយ ដូច្នេះវាគួរតែមានអ្នកប្រាជ្ញថ្មីមករៀបរៀងថ្មីទៀត ។ ឧបមាថា អ្នករៀបរៀងថ្មីម្នាក់
ទៀតនោះ បានលាចាកលោកម្នាក់ទៀតនាពេលខាងមុខ ដូច្នេះបានន័យថាខ្មែរត្រូវរកអ្នកកែប្រែទម្រង់ភាសាខ្លួនម្នាក់ទៀត ឬ? តើកូនខ្មែរជំនាន់ក្រោយៗទៀត
ដែលចង់សិក្សាស្វែងយល់ពីឯកសារចាស់ៗរបស់ខ្មែរ គ្នាត្រូវរៀនឲ្យចេះអានភាសាជាតិខ្លួនប៉ុន្មានបែប ? វាមិនរឹតតែធ្វើឲ្យភាសាយើងកាន់តែមានភាពចម្រូង
ចម្រាសកាន់តែខ្លាំង កាន់តែច្រើនជាងនេះទេឬអ្វី? ហេតុអ្វីយើងមិនខំថែររក្សាភាសាជាតិខ្មែរ ដែលដូនតាបន្សល់ទុកឲ្យ នៅគង់វង់ រឹងមាំ ដូចប្រាសាទអង្គរ?
តើប្រយោជន៍អ្វីដែលយើងគិតតែនាំគ្នារំលាយសភាពរូបរាងដើម ហើយបង្កើតថ្មីមិនចេះចប់មិនចេះហើយ?
ភាសាមួយដែលមានលក្ខណៈសម្បូរបែប ដូចជាភាសាខ្មែរយើងនេះ តែមានស្វ័យវិវឌ្ឍន៍ដោយមិនចាំបាច់អ្នកណាម្នាក់ទៅធ្វើការកែប្រែទេ ។ ព្រោះការឆ្លងទៅ
ឆ្លងមកនៃវប្បធម៌បរទេស ពាក្យថ្មីៗត្រូវបានបង្កើតឡើង និងយកមកប្រើប្រាស់ជារៀងរាល់ថ្ងៃទៅតាមការនិយមរបស់សង្គម ។ រីឯពាក្យចាស់មួយចំនួនត្រូវ
បានឈប់ប្រើដោយខ្លួនឯង ។ នេះជាលក្ខណៈបម្រែបម្រួលដោយធម្មជាតិរបស់ភាសានិមួយៗ ដែលអាស្រ័យការរីកចម្រើន និងរសនិយមរបស់សង្គមទាំង
នោះ។ តែការកែប្រែ តាមដែលលោកកែវ ឈុន បានព្យាយាមលើកបង្ហាញ និងកំពុងបន្តអនុវត្ត ជាអ្វីជំរុញឲ្យការរីកចម្រើនរបស់ភាសា ធ្វើដំណើរទៅលឿន
ហួសហេតុពេក ដែលសារធារណៈមតិទូទៅ ឬសង្គមខ្មែរពិបាក ឬក៏មិនអាចទទួលយកបាន ដូចដែលបានឃើញស្រាប់ ។
អាស្រ័យនិងកាលទេសៈ ដែលស្រុកទេសយើងកំពុងមានការអភិវឌ្ឍន៍ ហើយស្ថេរភាពសង្គមនៅមិនទាន់មានភាពគង់វង់នៅឡើយនោះ យើងមិនគួរធ្វើអ្វីមួយ
ឲ្យសង្គមជាតិមានការបែកខ្ញែក ខ្វែងគំនិត ផ្ទុយមតិគ្នាទេ ។ យើងគួរស្វែងរកឯកភាពជាតិ ខិតខំពង្រឹងវប្បធម៌ជាតិ ឲ្យមានភាពរឹងមាំ ក្នុងនោះក៏មាន
ភាសាជាតិផងដែរ ដែលមានតួនាទីសំខាន់ ក្នុងការស្វែងរកឯកភាពជាតិ ។
លទ្ធផល និង សកម្មភាពដែលកំពុងបន្តអនុវត្ត ក្នុងការពង្រឹងជំហររបស់ភាសាខ្មែរឲ្យមានភាពរឹងមាំមានដូចជា ៖
– គឺការបង្កើត Khmer Unicode ដែលក្នុងនោះមានតួរអក្សរខ្មែរ ស្ទើរតែគ្រប់តួរទាំងអស់ត្រូវបានបង្កើតឡើងវិញ តួយ៉ាងស្រះពេញតួជាដើម ។ រីឯការសរសេរ
តាមរបៀបបែបផែន ដែលមានជើងតម្រួតក៏ត្រូវបានសម្រួលឲ្យមានលក្ខណៈងាយស្រួលជាងមុន ដើម្បីតម្រូវតាមលក្ខណៈវេយ្យាករណ៍ និងមិនមែនជា
ឧបសគ្គក្នុងវាយបញ្ចូលក្នុងកុំព្យូទ័រ ។ ចំណុចសំខាន់គឺវា ស្របតាមបទដ្ឋានភាសា ដែលមានចែងក្នុងវចនានុក្រមភាសាខ្មែរ ដែលយើងបានយកធ្វើជាមួល
ដ្ឋានគ្រឹះនៃភាសាជាតិ ។
– ការរៀបរៀង និង បង្កើតឡើងនូវ វចនានុក្រមអក្ខរាវិរុទ្ធ របស់រាជបណ្ឌិតសភាកម្ពុជា ដើម្បីកែកំហុសអក្ខរាវិរុទ្ធ មួយចំនួនដែលបានប្រទះឃើញក្នុងការ
ប្រើប្រាស់ភាសារយៈពេលកន្លងមក និងកែកំហុសឆ្គងមួយចំនួន ដែលមានក្នុងវចនានុក្រមភាសាខ្មែរ ។
– ការរៀបចំ និង បោះពុម្ភផ្សាយឡើងវិញ នូវសៀវភៅសិក្សារបស់ក្រសួងអប់រំ ដែលក្នុងនោះមានការកែកំហុសឆ្គង ឬ ចំណុចស្រពេចស្រពិលមួយចំនួន ដែល
កន្លងមកយើងមិនទាន់បានធ្វើការឯកភាពគ្នាក្នុងការប្រើភាសា ។
– ការសរសេរ ភាសាខ្មែរក្នុងទំព័រសារព័ត៌មានក្នុងស្រុក ទស្សនាវដ្តីក្នុងស្រុក ។ល។ ត្រូវបាន និងកំពុងពង្រឹង និងកែតម្រូវឲ្យស្របតាមលក្ខណៈបទដ្ឋានតែ
មួយ ។
នៅមានលទ្ធផល និងសម្មកម្មភាពជាច្រើនទៀត ដែលខ្មែរកំពុងស្វែងរកឯកភាពភាសាជាតិ ដែលខ្ញុំមិនបានរៀបរាប់ជូនអស់ ។
គ្នានពាក្យថាខុស ឬ ត្រូវ សម្រាប់ការបញ្ចេញមតិ របស់បុគ្គលណាម្នាក់ឡើយ ព្រោះបុគ្គលម្នាក់ៗមានសិទ្ធស្មើរគ្នាក្នុងការបញ្ចេញមតិ ។ តែកំហុសឆ្គងអាច
កើតមានឡើង នៅពេលដែលទង្វើណាមួយរបស់បុគ្គលណាម្នាក់ ដែលមានការប៉ះពាល់ដល់សិទ្ធរបស់បុគ្គលផ្សេង ឬសាធារណៈប្រយោជន៍ ហើយសំខាន់វា
ជាអ្វីដែលសង្គម ឬ មនុស្សភាគច្រើនចាត់ទុកថាវាខុស ឬ វាផ្ទុយច្បាប់នោះឯង។
ខាងលើនេះ ជាគំនិតយោបល់ របស់ខ្លួនខ្ញុំបាទផ្ទាល់ ដែលបានបកស្រាយ តាមរយៈចំណេះដឹងបន្តិចបន្តួចដែលនៅមានចំណុចខ្លះចន្លោះជាច្រើនទៀត
ខាងផ្នែកភាសា វប្បធម៌ និងប្រវត្តិសាស្ត្រជាតិ ។ ខ្ញុំបាទរីករាយ និងស្វាគមន៍ទទួលនូវរាល់ មតិរិះគន់ កែតម្រូវលើកំហុសឆ្គងណាមួយដែលកើតមានឡើង
ដោយចេតនា ឬអចេតនាក្តី ។ ហើយក៏សូមអភ័យទោសចំពោះលោក កែវ ឈុន និង អ្នកអានផ្សេងទៀតផងដែរ នូវរាល់ពាក្យពេចន៍ មួយចំនួនដែលធ្វើឲ្យ
ដោយសេចក្តីគោរព និងរាប់អាន។
ពីខ្ញុំបាទ វីរិយា
នូវរាល់ពាក្យពេចន៍ មួយចំនួនដែលធ្វើឲ្យ*(លោកមិនពេញចិត្ត ។)
ដោយសេចក្តីគោរព និងរាប់អាន។
ពីខ្ញុំបាទ វីរិយា
ខ្ញុំយល់ស្របនឹងអ្វីដែល Mr. V លើកឡើង។ ប្រសិនបើយើងម្នាក់ៗខំប្រឹងអភិរក្សភាសាខ្មែរ ដោយមិនទំលាក់កំហុសតែទៅលើពេលវេលា នោះភាសាយើងពិតជាគង់វង្សជានិច្ចនិរន្ត។
ហើយម្យ៉ាងវិញទៀត បើយើងមានបំណងចង់ឲ្យភាសាយើងវិវឌ្ឍន៍ទៅមុខ គឺសូមឲ្យដើរតាមដើរទៅរកភាពកាន់តែប្រត្យ័តភាព គឺមិនមែនដើរទៅរកភាពផ្តេសផ្តាស ត្រឡប់ត្រឡិន បែបមិនប្រាកដប្រជានោះទេ។
យើងគួរតែនាំគ្នាមានមោទនភាពនឹងភាពសម្បូរបែបរបស់ភាសាជាតិយើងបច្ចុប្បន្ន។ ខ្មែរអ្នកលេងកំណាព្យកាព្យឃ្លោង អាចតាក់តែជាល្បះឃ្លា ដែលមានភាពរណ្តំណែងណង ចាប់ចុងចួន ជាមួយពាក្យពេចន៍រាប់មិនអស់ ដែលចំពោះភាសាបរទេសខ្លះមិនអាចប្រៀបបាន។ ពាក្យខ្មែរនិមួយៗ បើយើងវិភាគឲ្យដិតដល់ សុទ្ធតែមិនប្រភព ឬន័យដើមសឹងតែទាំងអស់។ តែប្រសិនបើយើងនាំគ្នាសរសេរតាមលំនាំរបស់លោក កែវ ឈុន វិញ ប្រាកដពាក្យខ្មែរនឹងត្រូវបានសរសេរយ៉ាងត្រឡប់ត្រឡិន គ្មានក្បួនខ្នាត រកអត្ថន័យដើមពុំឃើញជាក់ជាមិនខាន៕
វណ្ណា
ស្ដាប់ លោកវិរិយាធ្វើការបរិយាយ វិភាគពិតជាពាក្យពិរោះផ្អែមពិសា គួរអោយចង់ស្ដាប់
មែនទែន ហើយខ្ញុំស្ទើររកពាក្យអ្វីសរសេរទៀតលែងបានទៅហើយ។
លោកវិរិយា !.! លោកប្រាកដជាមានសំដីថ្វីមាត់ និងវីរភាពជាតិដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់ណាស់ «ព្រះកា
ល» ដែលខ្ញុំបានលើកយកមកនិយាយជំរាបជូននោះ ខ្ញុំក៏បានបញ្ជាក់ប្រាប់ហើយថា នរណាៗ
ក៏មិនអាចក្លែងធ្វើជាព្រះកាលនេះបានជាដាច់ខាត ព្រោះវាជាធម្មជាតិម្យ៉ាង ចាប់កាន់មិនបាន
គ្មានរូប គ្មានខ្លួន គ្មានក្លិន គ្មានរសម្ផស្សល្អអាក្រក់ អ្វីទាំងអស់ហើយក៏គ្មានម៉ាស៊ីនគ្រឿង
ចក្រអែងអូសទាញកាលវេលានេះបានដែរ ជាធម្មជាតិកើតអែង រលត់អែងយ៉ាងនេះ។
លោកវិរិយា លោកឃើញទេ? យើងបានជជែកគ្នាមកកាន់យូរណាស់មកហើយ លោក
ត្រូវចំនាយពេលវេលាយ៉ាងតិច ៣ម៉ោង លោក ទឹម បឿនក៏ប្រហែល ៣-៤ ម៉ោង ហើ
យខ្ញុំអែណេះវិញត្រូវប្រញិបប្រញាប់បង្ហើយការងារ វិលមកផ្ទះ ដើម្បីបានសរសេរតប
ទៅកាន់ប្រិយមិត្ដរាល់គ្នាវិញ ព្រោះខ្លាចអ្នករាល់គ្នាខឹងសំបារ ព្រោះអ្នករាស់គ្នាយស់ថា លោកកែវ ឈុន កែប្រែអក្សរខ្មែរអស់រលីង អស់ពេលវេលាច្រើនមិនចាញ់ពួកលោក
ប៉ុន្មានដែរ។ ឃើញថា លោកបានបកស្រាយមួយមាត់មោ ខ្ញុំបន្ថែមមួយមាត់ដែរទៅ កើតបានជាពាក្យឆ្លើយឆ្លងហូរហែមក សរុសេចក្ដីទៅតើយើងបានសំរេចប្រយោជន៍អ្វីខ្លះ
ដែរទេ? មើលទៅវារហាក់ដូចជារទីសរទាសយ៉ាងម៉េចមិនដឹង សមដូចពាក្យចាស់ថា
«រទីសរទាស ដូចរាស្រ្ដអត់ស្ដេច» ដូច្នេះ តើប្រទេសនិមួយៗ ស្ថាប័ននិមួយៗ ត្រូវតែមាន
អ្នកដឹកនាំទេ? អែស្ថាប័នផ្នែកអក្សរសាស្រ្ដរបស់យើងកំពុងនិយាយវិញ មាន «អ្នកប្រាជ្ញា
ថ្មី» មិនមែនបានសេចក្ដីថា អ្នកប្រាជ្ញថ្មីមកធ្វើការដោះដូរកែប្រែ គ្រប់កាលសម័យដូចលោក
វិរិយាលើកអធិប្បាយនោះទេ អ្នកប្រាជ្ញថ្មីមកឈរជាមេ ជាអ្នកដឹកនាំយ៉ាងនេះអែងប៉ុ
ណ្ណោះ។
នេះសេចក្ដីប៉ងប្រាថ្នា ការចង់បានរបស់ខ្ញុំ ហើយខ្ញុំក៏ឃើញមានការបោះពុម្ពជាសៀវចេញ
បង្រៀនប្រូងព្រាតទៅហើយ ហើយបើសៀវភៅនោះមិនអនុញ្ញាតដោយក្រសួងអប់រំនោះ
សូមលោក Naraths មេត្ដាទៅសួរស្រសួងនោះផងទៅ។
សូមអភ័យណ៎ា !.. លោក វិរិយា!.. បើមានអ្វីៗដែលខ្ញុំធ្វើអោយលោកមិនសប្បាយចិត្ដ។
ខ្ញុំសូមលើកយកពាក្យ៤ម៉ាត់ដែលធ្វើអោយក្លាយទៅជាមានរឿងអំពើហឹង្សាដ៏សាហាវ
ផង ពាក្យនោះគឺ «កុសលាធម្មា» លោកជ្រាបទេថា លោកសង្ឃវត្ដ ខ្លះសូត្រថា កុ -ស-
លា -ធម-មា អែលោកវត្ដខ្លះ សូត្រ កុ -ស -ឡា -ធម -ម៉ា គ្រាន់តែប៉ុណ្ណេះទេលោក
សង្ឃពីរវត្ដកើតទំនាស់ វាយក្បាលគ្នាចេញឈាមទៅ តើនេះកើតឡើងពីអ្វី ?…។ សូមមេត្ដាស្វែងរកយល់ដឹងខ្លួនអែងចុះ។
ខ្ញុំសូមអស់យោបល់ត្រឹមនេះ។
ដោយសេចក្តីគោរពដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់។
ខ្ញុំបាទកែវ ឈុន
សូមថ្លែងអំណរគុណលោក កែវ ឈុន ដែលបានលើកសសើរពីសំណេររបស់ខ្ញុំ ។
អំពីព្រះកាលដែលខ្ញុំបានលើកឡើងខាងលើ វាគ្រាន់ជាការប្រៀបធៀបតែប៉ុណ្ណោះ ។ បើយើងនិយាយតាមវិទ្យាសាស្ត្រ ព្រះកាលជាធម្មជាតិ ដែលមិនអាចចាប់កាន់ មិនអាចបញ្ឈប់ដំណើរទៅមុខបាន ។ល។
តែការប្រៀបរបស់ខ្ញុំបាទ ខ្ញុំយល់ឃើញថា ក្នុងជំនឿរបស់ប្រជាជនយើង “ព្រះកាល” ជាតួអង្គមួយ ដែលមានតួនាទី ជាអ្នកគ្រប់គ្រងដំណើរប្រព្រឹត្តទៅរបស់ពេលវេលា បង្កឲ្យមានថ្ងៃ មានយប់ មានខែ មានឆ្នាំ មានរដូវ ។ល។ សូមថ្លែងអំណរគុណលោកម្តងទៀតដែលបានចូលមកពន្យល់បកស្រាយបន្ថែម ។
ចំណែកឯក្រុមអ្នកប្រាជ្ញថ្មី ក្នុងន័យដែលលោកបញ្ជាក់បន្ថែម ប្រហែលជាមិនចាំបាច់រកឯណាទេ ព្រោះពួកគាត់សព្វថ្ងៃ គឺព្រឹទ្ធាចារ្យជាច្រើនរូប ដែលជាសមាជិករាជបណ្ឌិតសភាកម្ពុជា ដែលកំពុងស្វែងរកចំណុចរួមរបស់ភាសា ធ្វើការស្រាវជ្រាវបន្ថែម បង្កើតឲ្យមានបទដ្ឋាន កែកំហុសឆ្គង និង ពង្រឹងបន្ថែមូលដ្ឋានគ្រឺះភាសាជាតិដែលមានស្រាប់ ហើយក៏រង់ចាំទទួលស្តាប់ការយល់ឃើញផ្សេងរបស់មជ្ឈដ្នានខាងក្រៅដែរ។
រឿងសៀវភៅ ខ្ញុំមានគំនិតស្របលោក Naraths ដែរ ព្រោះនៅស្រុកខ្មែរយើងសព្វថ្ងៃនេះ ក្រសួងអប់រំ ក៏ដូចជាក្រសួងព័ត៌មាន មិនអាចគ្រប់គ្រងឲ្យបានគ្រប់ជ្រុងជ្រោយទេ តែសង្ឃឹមថានាពេលដ៏ខ្លីខាងមុខ ការសរសេរ និងបោះពុម្ភផ្សាយ នឹងបានល្អប្រសើរជាងនេះ ។
ខ្ញុំបាទមិនមានចំណេះដឹង និងមិនអាចអានភាសា បាលី និង សំស្ក្រឹត បានទេ ។ ដូច្នេះបើមានកំហុសឆ្គងដែលកើតមានឡើងក្នុងការបកស្រាយ សូមមេត្តាខន្តីអភ័យទោស និងធ្វើការកែតម្រូវផង ។
“កុសលាធម្មា” ហេតុអ្វីបានជាមានអានចេញជាពីរបែប?
បែបទី ១ អានថា កុ-ស-ឡា-ធម-មា
បែបទី ២ អានថា កុ-ស-ឡា-ធម-ម៉ា
និយាយពីការសួត្រធម៌របស់ព្រះសង្ឃខ្មែរយើងឃើញថាមានការសូត្រពីរបែប ស្រដៀងគ្នា ។ គឺការសូត្ររបស់ព្រះសង្ឃដែលជាគណមហានិកាយ និងជាការសូត្ររបស់ព្រះសង្ឃដែលជាគណៈធម្មយុត្តិកនិកាយ ។
តាមដែលខ្ញុំធ្លាប់បានស្តាប់គណៈទាំងពីរនេះសូត្រ ។ បែបទី ១ ជាការសួត្ររបស់ព្រះសង្ឃដែលជាគណៈមហានិកាយ រីឯការសូត្រ បែបទី ២ ជាការសូត្ររបស់ព្រះសង្ឃដែលជាគណៈធម្មយុត្តិកនិកាយ ។ គណៈទាំងពីរធ្លាប់មានរឿងចម្រូងចម្រាសកើតឡើងច្រើនដងដែរ ខ្ញុំថានេះមកពីយើងខ្វះការឯកភាពគ្នាហ្នឹងឯង ។
ការដែលលោក និងខ្ញុំ បានធ្វើការជជែកវែកញែកគ្នានេះ ពិតមែនតែថាមិនអាចរកទីបញ្ចប់ ឬ គ្មានគោលដៅពិតប្រាកដបានមែន ។ តែចំពោះខ្លួនខ្ញុំផ្ទាល់បានចាត់ទុកថា វាមានសារៈសំខាន់ និងមានតម្លៃណាស់ ព្រោះវាបានផ្តល់នូវគំនិត និងចំណេះដឹងបន្ថែមដល់រូបខ្ញុំ ។ ហើយលោក៍បានស្រាយនូវចម្ងល់ ពីមូលហេតុនៃការសរសេររបស់លោក ដល់មិត្តៗដែលចូលមកអានក្នុងទំព័របណ្តាញនេះជាច្រើនអ្នក ក៏ដូចជារូបខ្ញុំផ្ទាល់ ដែលជាកូនខ្មែរ ចង់ចេះចង់ដឹងឲ្យច្បាស់ពីភាសាជាតិ ។
ខ្ញុំសូមបញ្ជាក់បន្ថែមថា គោលគំនិតចម្បងរបស់ខ្ញុំ ក្នុងការជជែកវែកញែកតវ៉ានេះ គឺចង់ឃើញការសរសេរអក្សរខ្មែរនៅតាមបណ្តាញផ្សេង ដែលមានលក្ខណៈជាសាធារណៈ ឲ្យមានលក្ខណៈត្រឹមត្រូវស្រមតាមបទដ្ឋានភាសាជាតិ ។
សេចក្តីគួរពុំគួរ សួមមេត្តាខន្តីអភ័យទោសដល់រូបខ្ញុំបាទផង។
ដោយសេចក្តីគោរពស្រឡាញ់។
ពីខ្ញុំបាទ វីរិយា
ខ្ញុំកាន់តែជិតឆ្កួតហើយ ពាក្យខ្មែរម្តងសរសេរអញ្ចេះ ម្តងសរសេរអញ្ចោះ យកជាការមិនបាន!!!!!!!!!! អ្នកខ្លះប្រកាន់តាម សម្តេចសង្ឃ ជួន ណាត ហើយអ្នកខ្លះតាមក្រសួងអប់រំ…???? គ្មានការកំណត់យកមួយណាអោយបានច្បាស់លាស់!!!!! ម្នាក់ៗប្រកាន់ត្រូវរៀងៗខ្លួន!!! យើងគួរតែលើកយកបញ្ហាមួយនេះ ទៅជជែកនៅក្នុងគេហទំព័រ របស់ក្រសួងអប់រំ ទើបល្អ!!!
ជំរាបសួរលោក កែវ ឈុន!
“កាលពីកុមារភាព ខ្ញុំរៀនសាលាវត្តនៅស្រុកជនបទមាត់ញកមួយ មានគ្រូបង្រៀនជាលោកសង្ឃ លោកកាចសំបើមណាស់ ខុសមួយ វៃមួយ(មួយរំពាត់)…” ខ្ញុំឆ្ងល់ថា តាមព្រះពុទ្ធ មានពុទ្ធិការថាៈ មិនអោយធ្វើបាប មនុស្ស សត្វ… ចុះហេតុអ្វីព្រះសង្ឃខ្មែរចូលចិត្តវាយម្លេះ?????
សំណូមពរពីខ្ញុំ៖
សូមលោកមេត្តាសរសេរផ្តល់នូវអំណះអំណាង ពីហេតុផលដែលលោកសរសេរប្លែកៗដូចជា”អុសភា…” នៅក្នុងគេហទំព័ររបស់លោកផង ដើម្បីអោយអ្នកដែលបានចូលអានក្នុងគេហទំព័ររបស់លោក លែងឆ្ងល់ បានយល់ជ្រាបច្បាស់ផង ពីការសរសេររបស់លោក។
សូមអរគុណ!
លោក កែវ ឈុន កំពុងនៅរស់ ខ្ញុំកំពុងនៅរស់ ហើយអ្នកទាំងអស់គ្នាក៍កំពុងនៅរស់ អក្សសាស្រ្តខ្មែរក៍មិនស្លាប់ ហើយក៍មិនទាន់ធ្វើឲ្យយើងចលាចលគ្រប់គ្រងមិនកើតឯណា ហេតុអ្វីបានជាលោក កែវ ឈុន បែជាទំលាក់កំហុសទៅនឹងពេលវេលា «ព្រះកាល» នោះទៅវិញ?? បើលោកមានចិត្តអភិរក្សអក្សសាស្រ្តខ្មែរពិតប្រាកដ លោកគួតែរិះរកវិធីសាស្ត្រណាឲ្យអក្សសាស្ត្រយើងគង់វង្ស បោះបង់នូវទង្វើណាមួយដែលឈានទៅរកការហិនហោចទើបជាការត្រឹមត្រូវ។ បើខ្ញុំនិងលោក ក៍ដូចជាយើងទាំងអស់គ្នាយល់ឃើញថាមានការកែរប្រែថ្មី(ដោយជនមួយក្រុមតូច) ដែលយើងយល់ឃើញថាមិនត្រឹមត្រូវ យើងត្រូវរារាំងដាច់ខាត មិនមែនទទួលយកទាំងងងើលនោះទេ។
ចំពោះខ្លួនខ្ញុំផ្ទាល់យល់ថា ភាសាខ្មែរយើងបច្ចុប្បន្ន បន្ទាប់ពីការរៀបចំរបស់សម្តេច ជួន ណាត មកគឺស្ទើតែត្រឹមត្រូវឥតខ្ចោះហើយ(សូមស្តាប់ពីកិច្ចសម្ភាសនានារបស់សម្តេចនៅទីនេះ) ហើយរាជបណ្ឌិតសភា យើងទៀតសោត ដែលមាន លោក ឈាង វិបុល ជាសមាជិកផ្នែកអក្សសាស្ត្រខ្មែរស្រាប់ ក៍លោកធ្លាប់សិក្សាស្រាវជ្រាវពីប្រត្យ័តភាពរបស់អក្សសាស្ត្រយើង ហើយផ្សព្វផ្សាយនៅក្នុងទស្សនាវដ្តីប្រជាប្រិយផងដែរ ដោយផ្អែកទៅលើអ្វីដែលសម្តេច ជួន ណាតបន្សល់ទុកមក៕
ខ្ញុំសូមមេត្ដាឆ្លើយដោយខ្លីចុះ ខ្ញុំបានបង្ហាញនៅខាងលើក្នុងមែល ផ្ញើទៅអោយបឿន ត្រង់
(វចនានុក្រមភាគទី២ បោះពុម្ពគ្រាទី៥ ទំព័រ ១៤៦២ បន្ទាត់ទី១៨ សូមទៅអានមើលចុះ)លោក
បឿនក៏បានសរសេរចំលងមកដាក់ទីនេះហើយ សូមទៅមើលផងចុះ។
បើសរសេរ អុសភា ហើយអាន ឧសភា មិនបាននោះវាសំរេចទៅលើកលោកទេ ។
ដូចរឿងលោកសង្ឃសូត្រធម៌ ខ្ញុំនិយាយខាងលើហើយ ប៉ុនែ្ដខ្ញុំភ្លេចបញ្ជាក់ប្រាប់ពីមូល
ហេតុ ដែលលោកឈ្លោះគ្នា វាយគ្នាបែកក្បាលនោះ រឿងគឺវាអីចេះអែង ៖
លោកវត្ដដែលនិយមសូត្រថា មា ចោទលោកដែល សូត្រថា ម៉ា ថា ៖ អូ!. ពួកអាម៉ា សេះ
កុបហ្នឹងអី (ម៉ា ភាសាថៃ បានសេចក្ដីថា សេះ រឺ ថាឆ្កែ ក៏បានតាមការធ្ងន់ស្រាលរបស់គេ)
អែលោក ដែលសូត្រថា ម៉ា ចោទទៅវិញថា ៖ អូ!.. ពួកអា «មារ» ជ្រែកហ្នឹងអី ។ រឿងវា
មានប៉ុណ្ណឹង ហើយវាក៏បែកគឹលឡើងវៃគ្នាបែកក្បាលទៅ។
អែរឿងអាន អុសភា រឺ ឧសភានេះ លោកក៏អាចវាយតំលៃ កែកាលៃអានបានគ្រប់យ៉ាង
តាមលោកចង់ប៉ុណ្ណោះ។
រឿងដែល Kounkhmer ថាជិតឆ្កួតហើយ មិនដឹងជាយកមួយណាទេ មួយសម្ដេចសង្ឃ
ជួន ណាត មួយទៀតក្រសួងអប់រំ រឿងនេះបើតាមយោបល់ខ្ញុំ វាគ្មានអ្វីពិបាកទាល់តែសោះ
បើយើងបើកចិត្ដអោយទូលាយបន្ដិច កុំចង្អៀតចង្អល់ពេកនោះ យើងពិតជាទទួលយកបាន
ទាំងពីរបែប អិតមានមួយណាខុស អិតមានមួយណាត្រូវទេ គឺថាសរសេរបានទាំងពីរបែប
តាមការស្រលាញ់។
(ខ្ញុំសូមមេត្ដាអភ័យទោសផងណ៎ា ចំពោះឃ្លាត្រង់នេះ)ព្រោះតែយើងម្នាក់ៗមាន មានៈពេ
ញៗខ្លួន ចេះតែនិយាយថា ខេមរយានកម្ម ក្រសួងអប់រំ កែលុបបំបាត់អក្សរអស់ (អក្សរ ណ អក្ស ឡ )ជាដើម ខ្ទេចអស់ហើយ ចំពោះខ្ញុំមើលឃើញមិនមានបាត់អ្វីទាស់តែសោះ
គ្រាន់តែមានការប្រើតិច រឺ ច្រើនជាគ្នាបន្ដិបន្ដួចប៉ុណ្ណោះ។
រឿងមានពីរ មានបីនេះ វាធ្វើអោយពិបាកណាស់ ខ្ញុំមិនប្រកែកទេ ប៉ុន្ដែភាសាខ្មែរយើងវា
មានអីចឹង ដូចប្ដីប្រពន្ធពីរនាក់មុនដំបូងពោលពាក្យពិរោះផ្អែម ល្ហែមរកគ្នាថា «បងសំលាញ់
អា៎ !..រឺ ក៏ អូនអា៎ !!» យ៉ាងនេះជាដើម តែបើស្រាប់តែប្ដីពោលថា «ង្កែង…» ហើយប្រពន្ធ
កំពុងដាំបាយក្បែរ«ចង្ក្រាន រឺ ជើងក្រាន» មានគល់អុសផង ទុបអាកំហឹងហ្នឹងមិនទាន់ ប្រ
ហែលជាគល់អុសសំពងត្រូវក្បាលអែប្ដីនោះហើយ។
ខ្ញុំសូមទោសនិយាយរោយរាយណាស់ហើយ។
ដោយសេចក្ដីគោរពខ្ពស់
ខ្ញុំកែវ ឈុន
សរុបទៅ ខ្ញុំនៅតែគាំទ្រគំនិតអភិរក្ស… វាប្រហែលជារឿងពិបាក ក៏ប៉ុន្តែខ្ញុំគិតថា វាប្រសើរជាងនាំគ្នាបង្កើត ក្បួនខ្នាតអក្សរសាស្រ្តថ្មី។
ខ្ញុំនៅតែមិនគាំទ្រឡើយ ចំពោះអក្ខរាវិរុទ្ធដែលលោកសរសេរទាំងអស់នេះ ពីព្រោះថា បើលោកសរសេរដូច្នេះ មានន័យថាលោកបានលុបបំបាត់នូវស្រះ ខ្មែរមួយចំនួនហើយ គឺជាស្រះ ពេញតួនេះតែម្តង។ ម្យ៉ាងទៀតការដូចនេះ ក្រសួងមិនទាន់បានប្រកាស់ជាសាធារណះនៅឡើយទេ ឬក៏អាចនិយាយថា ក្រសួងមិនបានអនុញ្ញាតក៏ថាបានដែរ ព្រោះថានៅស្រុកយើងនេះក្រសួងអប់រំ ក៏មិនទាន់មានលទ្ធភាពនឹងត្រួតពិនិត្យអោយបានគ្រប់ជ្រុងជ្រោយដែរ ដូចនេះ បើលោកមានលទ្ធភាព សូមលោកមេត្តាសរសេរទៅតាមបទដ្ធានភាសាជាតិ យើងសិនបានទេ?
សូមអរគុណទុកជាមុន
អំពីខ្ញុំ សុខឿត
ខ្្ញុំសូមសារភាពថាខ្ញុំក៏មិនចេះអក្សរខ្មែរ ជ្រាលជ្រៅដូចពួកអស់លោកទេ តែខ្្ញុំគិតថា សរសេរអក្សររបៀបម៉ិច ក៏សរសេរទៅចុះ ចំពោះលោក កែវឈុនដែលខិតខំសរសេរ ជាភាសារខ្មែរ គីចាត់ទុកថា លោកស្រឡាញ់ភាសាយើងខ្លាំងណាស់ទៅហើយ បើសិនជាយើង រវល់តែទិតៀនគ្នា ថាអ្នកនេះរីអ្នកនោះ មានគំនិតចង់ បំផ្លាញជាតិព្រោះសរសេរ អក្សរខុសអក្ខរាវិរុទ្ធ ខ្ញុំគិតថាវាដូចជាហួសហេតុពេក។
ពីខ្្ញុំ ទុំ វណ្ណះ
ឧសភា=អុសភា, អ៊ុសភា?????
តាំងពីជីដូនជីតាខ្ញុំ រហូតមកដល់ខ្ញុំ មិនដែលគ្រូណាសរសេរ អុសភា។ បើសិនជានាំគ្នាសរសេរដូចលោក ឈន់ ខ្ញុំត្រូវរៀនអានភាសាខ្មែរម្តងទៀតហើយ។
លោក ឈន់ ថាម្នាក់ៗមានៈពេញខ្លួន តែតាមពិតទៅគឺលោកទេ ដែលមានៈពេញខ្លួន។
ខ្ញុំចង់សួរលោក ឈន់ ថាតើលោកមកពីខេត្តណាដែរ? ព្រោះអ្វីដែលលោកបានសរសេរខាងលើ ឃ្លារមួយចំនួនខ្ញុំមិនយល់សោះ!!! ដូចជា៖
– យ៉ាងនេះជាដើម តែបើស្រាប់តែប្ដីពោលថា «ង្កែង…»
– ប្រហែលជាគល់អុសសំពងត្រូវក្បាលអែប្ដីនោះហើយ។
– ហើយវាក៏បែកគឹលឡើងវៃគ្នាបែកក្បាលទៅ។
-………
មួយឃ្លាៗដែលលោកឈុនសរសេរសុទ្ធតែ បែកក្បាល សំពងក្បាល វៃគ្នា… លោកគ្មានឧទាហរណ៍ (សរសេរតាមលោកឈន់៖ អុទាហ ឬ អ៊ុទាហ????) ណាផ្សេង ដែលមានពាក្យល្អៗមកនិយាយទេឬ????
យើងមិនមែនជាក្មេងបៀមដៃទេ អោយចេះឆ្ងល់ផង កុំឃើញក្របី តែគេថាគោ យើងថាគោតាមគេដែរនោះ!!!!
ខ្ញុំគាំទ្រសម្តីរបស់ វណ្ណា ទាំងអស់ ជាពិសេសឃ្លាមួយនេះ៖ “មិនមែនទទួលយកទាំងងងើលនោះទេ”។
ខ្ញុំចូលចិត្តអត្តាធិបាយយ៉ាងក្បោះក្បាយ របស់លោកកែវឈន់ គាត់បកស្រាយងាយស្រួលយល់ ។ គាត់សរសេរជាខ្មែរពិតៗ មិនវៃរឹក វៃពារ មិនដូចអ្នកខ្លះ សារក្រោយអាយុប្រហែលខ្ញុំបាទគ្រាន់តែបានរៀនសូត្រចូលដល់
សកលវិទ្យាល័យ ប៉ើងដើមទ្រូងឡើងណែននឹកថាមានតែខ្លួនទេដែលធ្វើអ្វីៗគឺសុទ្ធ
តែត្រូវទាំងអស់។
ពីខ្ញុំ ទុំវណ្ណះ
ខ្ញុំយល់ថា មិនគួរបន្ទោសអ្នកណាម្នាក់នោះទេ ។ យើងគួរតែទាក់ទងក្រសួងអប់រំ ហើយផ្ដល់មតិជូនពួកគាត់ពិចារណា និងសម្រេចឲ្យបានច្បាស់លាស់ ។ តែខ្ញុំជឿថា នឹងមិនមានការឯកភាពភាគច្រើន ប្រសិនបើក្រសួងសម្រេចផ្លាស់ប្ដូររបៀបសរសេរភាសាខ្មែរនេះ ។ តែយ៉ាងណាៗ យើងគួរតែផ្ដល់មតិ និងការវាយតម្លៃពីគំនិតរបស់យើងផ្ទាល់ជូនដល់ក្រសួង ទើបប្រសើរ ។ ហើយយើងក៏មិនបាច់ប្រើពាក្យធ្ងន់ៗដាក់គ្នា នាំតែមិនសប្បាយចិត្ត ។ គួររាប់អានគ្នា ទើបជាការប្រសើរ ។
សូមអរគុណ សម្រាប់មតិដ៏មានតម្លៃទាំងអស់ ។ គួរពុំគួរសូមអភ័យទោស ។
ពី ម្ចាស់ប្លក់, ទឹម បឿន
សូមសួរទៅលោក ទុំ វណ្ណះ ថា រវាង
១ – ទុំ វណ្ណះ
២ – ទុម វ៉ាន់ណាក់
ការសរសេរទាំងពីរបែបខាងលើនេះ ជាការសរសេរភាសាខ្មែរពិតៗ ហើយអានបញ្ចេញសម្លេងដូចគ្នាទៀតផង ។ តើការសរសេរបែបទី១ ឬ បែបទី២ ដែលបញ្ជាក់ជាឈ្មោះរបស់លោក ។
លោកគិតថា តើវាមានភាពចាំបាច់កម្រិតណា ក្នុងការសរសេរឈ្មោះលោកឲ្យបានត្រឹមត្រូវ? ការសរសេរពាក្យក្នុងភាសាខ្មែរ ឬភាសាផ្សេងទៀត ឲ្យបានត្រឹមត្រូវ ក៏មានភាពចាំបាច់ និងសារៈសំខាន់កម្រិតនោះដែរ ។
ពីខ្ញុំ វីរិយា
គឺស្រាច់តែ វិរិយា ទេ ចង់សរសេរ ១ – ទុំ វណ្ណះ រឺ ២ – ទុម វ៉ាន់ណាក់ ក៏ខ្ញុំអាចយល់ ហើយខ្ញុំក៏មិន ចោទថា វិរិយាមានគំនិតចង់ បំផ្លាញជាតិបើ
សិន ជាសរសេរតាម(១) រឺ (២) . ពេលខ្ញុំសរសេរម្តងៗ ខ្ញុំសរសេរ ខុសច្រើនបើរវល់ចាំតែត្រូវបានសរសេរ បើសរសេរខុស រឺ ប្លែក កុំសរសេរអោយសោះនោះៗខ្ញុំជា ក្មេងសារក្រោយ ដែលចេះបន្តិច បន្តួចមិនហ៊ាន សរសេរទៀតឡើយ។
ខ្ញុំអស់មានមតិពីរឿងនេះទៀតហើយតែឆ្ងល់មួយ : ចុះគ្រាន់តែលោក កែវឈន់សរសេរ ប្លែក ពីអស់លោកអ្នកចេះទាំងអស់គ្នា ស្រាប់តែព្រួតគ្នាព្រូ ទិតៀនគាត់តែម្តង តែចំពោះមន្រ្តី អុកញ៉ា ខ្សែស្រឡាយអ្នកកាន់ និង មានអំណាច ដែលប្រព្រិត អំពើពុករលួយ បំផ្លាញជាតិពិតៗ ដូចជាកាប់ព្រៃឈើរាប់សិបគីប គែងប្រាក់ជំនួយវាល់លាន ដុលារ រិបអូសដីធ្លីប្រជាជនស្លូតត្រង់ ជាដើម គឺអស់លោកអ្នកចេះ ស្ងាត់អោយជ្រៀបតែម្តង ខ្ញុំដូចជាមិនឃើញ blog អស់លោក
សរសេរអំពីនេះសោះ។
គួពុំគួរសូមអភ័យទោស
ពីខ្ញុំ វណ្ណះ [ វាន់ណាក់ ]
បើសិនដូចលោកវណ្ណះថា ថាឈ្មោះលោក ស្រេចតែអ្នកសរសេរ បែបទី១ ក៏បាន ទី២ក៏បាន ព្រោះលោកអាចយល់បាន។ តើធ្វើម៉េចលោកអាចប្រាកដក្នុងចិត្តលោកថា មួយណាជាឈ្មោះលោកពិតប្រាកដ?
ឧទារហណ៍ បើក្នុងពេលដាក់ពាក្យសុំប្រលង លោកសរសេរជាបែបទី១ តែនៅថ្ងៃចេញលទ្ធផលប្រលងជាប់ អ្នកសរសេរលទ្ធផលគេសរសេរបែបទី២ ។ តើលោកគិតជាឈ្មោះលោកដែរឬ? លោកមិនគិតថាជាឈ្មោះអ្នកផ្សេងម្នាក់ទៀត ដែលជាឈ្មោះត្រឹមត្រូវរបស់គេ សរសេរតាមបែបទី២ ទេឬក៏អ្វី? នេះគ្រាន់តែជាឧទាហរណ៍តូចមួយដែលបង្ហាញឲ្យឃើញពីភាពរញ៉េរញ៉ៃ នៃការសរសេរឈ្មោះដែលមិនត្រឹមត្រូវ មិនអាចបញ្ជាក់បង្ហាញពី អត្តសញ្ញាណ របស់បុគ្គលនិមួយៗបាន ។
វាមិនខុសអ្វីពីភាសាទេ មានពាក្យជាច្រើនតែមានសម្លេងដូចគ្នា ការសរសេរដូចគ្នា តែន័យរបស់វាខុសគ្នា ។ មានពាក្យមួយចំនួនដែលមានសម្លេងដូចគ្នាតែការសរសេរខុសគ្នា ។ ពាក្យនិមួយៗមានន័យ មានប្រភពច្បាស់លាស់ ទាមទារឲ្យអ្នកសរសេរ សរសេរឲ្យបានត្រឹមត្រូវ ចៀសវាងភាពរញ៉េរញ៉ៃ ភាន់ច្រឡំន័យគ្នា។ ឧទាហរណ៍ “ឧសភា” ជាឈ្មោះខែតាមសុរិយគតិ តែ “អុសភា” មិនមានន័យអ្វីទាំងអស់ ព្រោះមិនធ្លាប់ឃើញមានសរសេរពីមុន មិនមានក្នុងវចនានុក្រមភាសាខ្មែរ ។
កំហុសឆ្គងអក្ខរាវិរុទ្ធដែលកើតឡើងក្នុងការសរសេរដោយអចេតនា ឬ ពិតជាមិនបានដឹងថាសរសេរយ៉ាងណាទើបត្រូវនោះ វាជារឿងធម្មតា ខ្ញុំក៏សរសេរខុសច្រើនគគោក គ្មានអ្នកណាម្នាក់ល្អឥតខ្ចោះទេ ដូច្នេះការដែលលោកសរសេរខុសនោះវាជារឿងធម្មតា អាចមកពីលោកខានសរសេរមកយូរ ឬមូលហេតុផ្សេងៗ។ ហើយយើងគួរសរសើរលោកទៅវិញទេ ដែលព្យាយាមសរសេរភាសាខ្មែរ ព្រោះស្រឡាញ់ភាសាខ្មែរ ។
តែសូមលោកមេត្តាយល់ថា ការសរសេរតាមរបៀបដែលលោក កែវ ឈុន បានសរសេរក្នុង Website របស់គាត់ មិនមែនជាកំហុសអក្ខរាវិរុទ្ធ ដោយអចេតនា ឬពិតជាមិនដឹងថាត្រូវសរសេរយ៉ាងម៉េចទេ តែវាជាការអស្មិមានៈរបស់គាត់ក្នុងការព្យាយាមកែប្រែបែបផែន ឬទម្រង់ការសរសេរភាសាខ្មែរ មួយបែបថ្មីទៀត (ខេមរៈយានកម្មថ្មី) ដែលចម្លែកហើយខុសពីអ្វីដែលជាបទដ្ឋានភាសាខ្មែរ ដូចជាការលុបបំបាត់ស្រៈពេញតួ ការកាត់បន្តយការប្រើព្យញ្ជនៈ “ណ” មកប្រើ “ន” ជំនួសវិញ កាត់បន្ថយព្យាង្គតម្រួត ។ល។
នេះជាអ្វីដែលយើងបានលើកឡើង ហើយធ្វើការជជែកវែកញែកគ្នា ។ សូមមេត្តាយល់ ។ សូមលោកមេត្តាបែងចែកប្រធានបទដែលបានលើកឡើងមកជជែកគ្នាឲ្យដាច់ពី សូមមេត្តាកុំលើកយករឿងផ្សេងដែលមកលាយច្របល់ ។ លោកកំពុងតែចាកប្រធានហើយ “ភ្លាវ” ។ នេះជាវេទិកាសេរីផ្ទាល់ខ្លួន ម្នាក់ៗមានសិទ្ធ មាននិន្នាការនយោបាយផ្សេងៗពីគ្នា មា្នក់ៗមានសិទ្ធលើកយកប្រធានបទអ្វីមកនិយាយក៏បានតាមការពេញចិត្តរបស់ខ្លួន ។ លោកក៏មានសិទ្ធិរបស់លោកដូចគ្នា លោកចង់លើកពីអ្វីមកសរសេរមកនិយាយ ស្រេចតាមការពេញចិត្តរបស់លោក ។ លោក កែវ ឈុន មានសិទ្ធិសរសេរតាមចិត្តរបស់គាត់ ពួកយើងគ្រាន់តែទិតៀនការសរសេររបស់គាត់ គាត់ចង់ប្តូរ ឬមិនប្តូរជាសិទ្ធរបស់គាត់ ។ តែត្រូវចាំថាសិទ្ធិរបស់បុគ្គលម្នាក់ៗមានដែនច្បាប់ របស់សង្គមមនុស្សជាតិ ជាអ្នកកំណត់ ។
សូមអភ័យទោសនូវរាល់កំហុសឆ្គង ឬពាក្យសម្តីដែលមិនសមរម្យ! សុំទោសលោក បឿន ផងដែលខ្ញុំអូសបន្លាយការជជែកនេះឲ្យកាន់តែវែងឆ្ងាយ សង្ឃឹមថាលោកយល់នឹងមិនប្រកាន់ សូមអរគុណ។
ខ្ញុំបាទ វីរិយា
មិនអីទេបងវី ។ ការពិភាក្សានេះ មិនកំណត់ថាវែងឬខ្លីនោះទេ ។ ហើយក៏មិនកំណត់ទីបញ្ចប់ដែរ ។
ខ្ញុំក៏យល់ស្របចំពោះសម្ដីរបស់បងវីផងដែរ ។ ធ្វើម៉េចយើងអាចសរសេរតាមតែចិត្តទៅកើត? ការសរសេរត្រូវតែមានស្ដងដារមួយត្រឹមត្រូវ បើចេះតែសរសេរ ពាក្យមួយសរសេរម្ដងបែបនេះ ម្ដងបែបនោះ អ៊ីចឹង យើងមិនដឹងថាគួរហៅថាភាសានេះ ជាអ្វីនោះទេ ។ តែខ្ញុំក៏នៅតែមិនបន្ទោសលោកកែវ ឈុន ឬលោក ទុំ វណ្ណៈដែរ អ្វីដែលគាត់បានបកស្រាយ ខ្ញុំក៏យល់ហើយដែរ គ្រាន់តែថា បើយើងបើកចិត្តទូលាយពេក ហើយទទួលយកបានគ្រប់បែបយ៉ាង វាក៏មិនជាល្អប៉ុន្មានដែរទេ ។ ដូចបងវីរីយាបកស្រាយរួចមកហើយ ពីផលវិបាកដែលយើងនឹងជួប នៅពេលដែលយើងសរសេរអក្សរមិនមានស្ដងដារត្រឹមត្រូវ ។
ពីបឿន
ខ្ញុំគាំទ្រសម្តីរបស់ វីរិយា ១០០% គាត់និយាយត្រូវ។ ដូចក្តាចុចសព្វថ្ងៃនេះអញ្ចឹង មិនដឹងជាយកមួយណាជាគំរូនោះទេ!!! យើងត្រូវការក្បួនខ្នាតមួយអោយច្បាស់លាស់។
ទុំ វណ្ណៈ អ្នកសរសេរឃ្លាមួយនេះខុស៖
– កុំសរសេរអោយសោះនោះៗខ្ញុំជា ក្មេងសារក្រោយ… (ខុស)
– កុំសរសេរអោយសោះនោះ នោះខ្ញុំជាក្មេងសារក្រោយ… (ត្រូវ)
ប្រើ/មិនប្រើ “ៗ” ដូចជា៖
– និមួយៗ
– នានា
សូមលោក កែវ ឈុន បើភ្នែកអោយធំៗឡើង ហើយអានអត្ថបទមូយនេះ!!!
យោងតាមព័ត៌មានពីកាសែតកោះសន្តិភាព៖
គណៈកម្មាធិការជាតិភាសាខ្មែរទើបបង្កើត ធ្វើសកម្មភាពសង្គ្រោះអក្សរសាស្ត្រ
រាជធានីភ្នំពេញ ៖ គណៈកម្មាធិការជាតិភាសាខ្មែរដែលទើបនឹងបង្កើតកាលពីខែមីនា ឆ្នាំ២០០៧ បានរៀបចំ បើកសិក្ខាសាលាស្តីពីការរៀបចំដំណើរការនៃគណៈកម្មាធិការជាតិភាសាខ្មែរ កាលពីថ្ងៃទី១០ ឧសភា នៅរាជបណ្ឌិតសភាកម្ពុជា ក្រោមអធិបតីភាពលោកសាស្ត្រាចារ្យបណ្ឌិតស៊ន សំណាង ប្រធានរាជបណ្ឌិត សភាកម្ពុជា ។
លោកបណ្ឌិតស៊ន សំណាង បានថ្លែងថា គណៈកម្មាធិការជាតិភាសាខ្មែរ ទើបតែបានបង្កើតថ្មីៗកាលពីខែ មីនា ឆ្នាំ២០០៧ ដោយបានឆ្លុះបញ្ចាំងឱ្យឃើញពីការយកចិត្តទុកដាក់ នៅក្នុងវិស័យភាសាជាតិខ្មែរ។ លោកបញ្ជាក់ថា មហាជនខ្មែរទន្ទឹងរង់ចាំគណៈកម្មាធិការនេះជាយូរមកហើយ គឺតាំងពីឆ្នាំ២០០០មកម៉្លេះ ក្រោយពេលដែលវិទ្យាស្ថានជាតិនៃរាជបណ្ឌិតសភាកម្ពុជា បានធ្វើសន្និសីទជាតិលើកទី១ ស្តីពីការសិក្សា ស្រាវជ្រាវឯកភាព និងអភិវឌ្ឍន៍ភាសាខ្មែរដែលសន្និសិទនោះមានអនុសាសន៍២២ចំណុច ហើយក្នុងនោះ មានបីចំណុចសំខាន់ៗ គឺទី១-គប្បីរក្សាទុកព្យញ្ជនៈខ្មែរទាំង៣៣តួ ជាពិសេសអក្សរ៥តួក្នុងវគ្គ “ដ” ស្រៈពេញតួ និងវណ្ណយុត្តិទាំងអស់។ ទី២-គប្បីបង្កើតក្បួនវេយ្យាករណ៍ឱ្យបានត្រឹមត្រូវមួយ ។ ទី៣-គប្បីគោរពពាក្យ រក្សាពាក្យ ដែលមាននៅក្នុងវចនានុក្រមខ្មែររបស់សម្តេចព្រះសង្ឃរាជជួន ណាត ។
លោកស៊ន សំណាង បន្តថា បន្ទាប់មកសន្និសីទបែបនេះបានធ្វើឡើងជាលើកទី២ទៀត ដែលមានអនុសាសន៍ ២២ចំណុចដូចគ្នា តែចំណុចសំខាន់ៗមាន៤ គឺទី១-សូមឱ្យមានគណៈកម្មាធិការជាតិមួយក្រោមការគ្រប់ គ្រងរបស់វិទ្យាស្ថានភាសាជាតិដែលមានសមាសភាពពីគ្រប់មជ្ឈដ្ឋាន ។ ទី២-សូមបញ្ចូលពាក្យខ្មែរដែល មាននៅក្នុងវចនានុក្រមទៅក្នុងប្រព័ន្ធ Software នៃកុំព្យូទ័រ។ ទី៣-សូមប្រមូលចងក្រងពាក្យបច្ចេកទេស ថ្មីៗតាមមុខជំនាញ ដើម្បីងាយស្រួលក្នុងការប្រើប្រាស់នាពេលបច្ចុប្បន្ន ។ ទី៤-គាំទ្រឱ្យមានការបោះពុម្ព វចនានុក្រមថ្មី ដែលយោងតាមវចនានុក្រមសម្តេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត ដដែល គ្រាន់តែបន្ថែមពាក្យ ដែលទើបនឹងរកឃើញថ្មីៗប៉ុណ្ណោះ ។ សន្និសីទដូចគ្នានេះដែរ ត្រូវបានរៀបចំជាលើកទី៣ទៀត ដើម្បី សិក្សាស្រាវជ្រាវអភិរក្ស និងអភិវឌ្ឍន៍ភាសាខ្មែរលើវិស័យវចនស័ព្ទវិទ្យា និងវចនានុក្រមវិទ្យា ។ សិក្ខា សាលាបានប្រព្រឹត្តធ្វើឡើងរយៈពេលមួយថ្ងៃ ហើយបិទទៅវិញ ក្រោមអធិបតីភាពលោកសាស្ត្រាចារ្យ បណ្ឌិតព្រំ ម៉ល់ ទីប្រឹក្សាអមទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី ទទួលបន្ទុកផ្នែកភាសាវិទ្យា។
តាមរបាយការណ៍ដែលអានដោយលោកសាស្ត្រាចារ្យបណ្ឌិតស៊ុំ ឈុំប៊ុន អគ្គលេខាធិការនៃរាជបណ្ឌិតសភា កម្ពុជា បានឱ្យដឹងថា សិក្ខាសាលានេះមានវាគ្មិនចំនួន៦នាក់ បានចូលរួមបញ្ចោញមតិពិភាក្សាផ្លាស់ប្តូរ យោបល់គ្នាយ៉ាងផុលផុស ដោយបានរំលឹកពីខេមរយានកម្មតាំងពីឆ្នាំ១៩៦៧ រហូតដល់ឆ្នាំ ១៩៧៥ ដែល បញ្ចប់ដោយរបបប៉ុល ពត ។ តាមអនុក្រឹត្យស្តីពីការបង្កើតគណៈកម្មាធិការជាតិភាសាខ្មែរបានឱ្យដឹងថា គណៈកម្មាធិការជាតិភាសាខ្មែរ មានភារកិច្ចកំណត់ឯកភាពនៃភាសាខ្មែរក្នុងការសរសេរការអាននិយមន័យ និងការបង្កើតពាក្យ ជាពិសេសកំណត់គោលនយោបាយជាតិនៃភាសា ដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍ភាសាខ្មែរឱ្យរីកចំរើន ឡើងប្រកប ដោយនិរន្តរភាព និងរក្សានូវអត្តសញ្ញាណ ដ៏ថ្លៃថ្នូរនៃជាតិខ្មែរ៕
លោកគួរតែយកគំរូ និងចូលរួមជាមួយគណៈកម្មាធិការជាតិភាសាខ្មែរមួយនេះ!!!
វេយ៉ាណុង
លោកវេយ៉ាណុង!. ខ្ញុំសូមទោសម្ដងទៀត បើខ្ញុំធ្វើអោយលោកខឹង។ ពាក្សសំដីរបស់
លោកខ្លះៗ ដែលពោលឡើងដោយកំហឹងយ៉ាងសន្ធោសន្ធៅ ធ្វើអោយខ្ញុំសែនមានការឈឺ
ចាប់ ចុកក្នុងបេះដូងរកទីបំផុតគ្មានឡើយ ឈឺជាងត្រូវគេវាយដំ ឈឺជាងរំពាត់លោកសង្ឃ
វាយតាំងពីជាង ៥០ឆ្នាំមុនទៅទៀត ដែលពេលនោះខ្ញុំគ្រាន់តែឆ្ងល់ពិការសរសេរ អ អា អិ
អី (ខ្ញុំលើកខាងលើហើយ)ប៉ុណ្ណោះ នេះហើយជាលទ្ធផលនៃការឆ្ងល់របស់ខ្ញុំ ការឆ្ងល់
ដែលលោកវេយ៉ាងណុង បាននែនាំខាងលើនោះ វាជាការប្រសើរខ្លាំងណាស់ តែពេលខ្លះ
ជាមួយមនុស្សប្រភេទខ្លះ ខ្ញុំត្រូវគាំងបាត់ស្មារតីតែម្ខងមិនហ៊ានឆ្ងល់ទេ។
លោកវេយ៉ាណុង!..!.ខ្ញុំក៏អរគុណយ៉ាងច្រើនហើយ ដែលនែនាំអោយអានកាសែតកោះ
សន្ដិភាពនោះ។ ខ្ញុំជឿថា ប្រហែលខ្ញុំមានអស្មិមានៈដូចលោកថាមែន ប៉ុន្ដែខ្ញុំក៏ជឿក្នុងចិត្ដខ្ញុំថា
អោយតែរាជបណ្ឌិតសភា និង ក្រសួងអប់រំ ត្រូវរ៉ូវគ្នា ចេញប្រកាសភ្លាមមក ខ្ញុំនឹងអនុវត្ដន៍
តាមភ្លាមគ្មានអ្វីដែលត្រូវប្រកែកនោះទេ។
លោកវេយ៉ាណុង លោកគង់អានរួចមកហើយ មុននឹងពោលនិយាយអ្វីៗនោះ ខ្ញុំបានពោ
លពាក្យសុំទោសជាមុន ហើយនៅទីបញ្ចប់ខ្ញុំក៏សុំទោសម្ដងទៀត ប៉ុន្ដែខ្ញុំមានសេចក្ដីសោ
កស្ដាយខ្លាំងណាស់ ដោយពាក្សសុំទោសរបស់ខ្ញុំនេះវាគ្មានន័យអ្វីបន្ដិចបន្ដួចសោះ ដូចនេះ
វាស្រេចតែលោកវេយ៉ាណុងទេ !!.លោកអាចចាត់ទុកខ្ញុំជាជាមនុស្សព្រៃ ងងើល ល្ងង់ខ្លៅ
ខ្វះការអប់រំ ខ្វះការរៀងសូត្រ ឆ្គួតវង្វេងអ្វីក៏បានដែរតាមចិត្ដចុះ។
ដោយលែកមួយទៀតចំពោះលោកវណ្ណា ដែលបាននែនាំអោយស្ដាប់បទសំភាសអក្សរ
សាស្រ្ដរបស់សំដេចសង្ឃរាជជួន ណាត និង «តថភាព នៃ វិបត្ដភាសា និងអក្សរសាស្រ្ដ
ខែរ» របស់លោកឈៀង វិបុលនោះ ខ្ញុំអរគុណខ្លាំងណាស់ ហើយក៏សូមអនុញ្ញាតពីលោក
សូមអោយខ្ញុំបង្ហាញជូនលោកដូចតទៅ ៖
ក្នុងទស្សនាវដ្ដី ប្រជាប្រិយ ឆ្នាំទី១០ លេខ ២៧៦ ឆ្នាំ ២០០៤ ទំព័រ ៧៤ បន្ទាត់ទី១ ខាងស្ដាំ
លោកឈៀងវិបុលបានបង្ហាញតារាង ពីការសរសេរអក្ខរាវិរុទ្ធតាមកាលសម័យផ្សេងៗគ្នា
ដែលក្នុងនោះលោកមានបង្ហាញពីការសរសេររបស់ក្រសួងអប់រំផងដែរ ក្នុងប្រជាប្រិយ
លេខ ២៧៥ទំព័រ ៧៤, ៧៥ លោកបានលើកមកសរសេរយ៉ាងពិស្ដារ រិះគន់ ពីការប្រែប្រួល
នៃការសរសេរអក្សរ ន ណ និង ល ឡ ខ្ញុំសូមមិនលើកយកមកសរសេរទេព្រោះធ្វើអោយ
វែងពេក ត្រង់ចំនុចនេះ ខ្ញុំចង់អោយលោកមេត្ដាទៅស្ដាប់សំភាសរបស់សំដេចសង្ឃរាជជួន
ណាត វិញម្ដង (ខ្ញុំមិនចាំថា ខ្សែអាត់មួយណាទេ តែលោកគង់ដឹងហើយព្រោះលោកជាអ្នក
ប្រាប់ខ្ញុំ) ព្រះអង្គមានបន្ទូលអោយអានពាក្យ «ពុទ្ធសាសនា, មិនថុនា, សាលា» ជាដើម
ព្រះអង្គមានបន្ទូលថា អក្សរវាមានសំលេងតូច សំលេងធំ ដូចជា ក ដាក់ជើង ន អានថា
កណ =>ក្ន,ក ដាក់ជើង ល => កឡ =>ក្ល ,ច ជើង ន =>ចណ =>ច្ន , ជាដើម។
ក្នុងខ្សែអាត់ខ្ញុំស្ដាប់លឺព្រះអង្គមានបន្ទូលទៀតថា ការអានពាក្យ «ពត៌មាន» គឺអាន «ពត៌
ម៉ាន មិនអាន «ពត៌មាន»ទេ តែធ្វើម៉េចបើខ្មែរយើងធ្លាប់អានខុសអញ្ចឹងម៉ោទៅហើយ
(សូមអភ័យទោស បើខ្ញុំលើកបន្ទូលព្រះអង្គមកសេរសេរមានការខ្វះខាត)។ ត្រង់នេះ ខ្ញុំ
គ្រាន់តែចង់បញ្ជាក់ប្រាប់លោកថា លោកឈៀងវិបុលក៏អះអាងថាមានការសរសេររបស់
ក្រសួងអប់រំដែរ មិនមែនការសរសេររបស់កែវ ឈុនទេ។
ប្រិយមិត្ដជាទិស្នេហាទាំងឡាយសូមមេត្ដាខន្ដីអភ័យផងចុះ បើខ្ញុំមានជ្រុលជ្រោះខុស
ដោយចេតនា រឺ អចេតនាក្ដី ហើយកិច្ចការរឿងអក្សរសាស្រ្ដនេះ វាមិនមែនជាតួនាទីអ្វី
បន្ដិចទាស់តែសោះរបស់ខ្ញុំ វាខ្ពស់ហួសសមត្ថភាពរបស់ខ្ញុំខ្លាំងណាស់ ខ្ញុំគ្រាន់តែមានចិត្ដ
ស្រលាញ់បែបការបកស្រាយតាមក្រសួងអប់រំប៉ុណ្ណោះ ។ ដូចនេះក្នុងការបកស្រាយមាន
តែក្រសួងអប់រំ និង រាជបណ្ឌិតសភាអែណោះទេជាអ្នកប្រកាស និង ចាត់ចែង ហើយបើ
មានការអែកភាពគ្នាកាលណា ប្រកាសអោយប្រើយ៉ាងម៉េចៗកាលណា ខ្ញុំអនុវត្ដន៍ទទួល
យកភ្លាម។
អស់លោកប្រិយមិត្ដជាទីគោរពគ្រាប់គ្នា សូមលោកមេត្ដាខន្ដីអភ័យទោសដល់ខ្ញុំ ខ្ញុំសូម
បញ្ចប់ការបញ្ចេញមតិរបស់ខ្ញុំតែត្រឹមប៉ុណ្ណេះ ហើយបើអស់លោកនៅមានមតិច្រើនទៀត
ក៏អញ្ជើញទៅតាមត្រូវការទៅចុះ។
សូមអរគុណយ៉ាងជ្រាលជ្រៅ ចំពោះលោកទុំ វណ្ណៈ ដែលបានចូលមកជួយលើកទឹកចិត្ដជា
និច្ច។
ខ្ញុំកែវ ឈុន
ដោយសេចក្ដីគោរពខ្ពង់ខ្ពស់
ខ្ញុំ កែវ ឈុន
លោក កែវ ឈុន លោកគ្មានទោសទេ ហើយក៏មិនចាំបាច់ឈឺចាប់អ្វីឡើយ! អ្វីដែលខ្ញុំបានលើកឡើងខាងលើ ខ្ញុំគ្រាន់តែចង់អោយលោកធ្វើការពិចារណាម្តងទៀត នូវការសរសេរអក្សរសាស្រ្តខ្មែរ ដើម្បីអោយវាមានស្តង់ដារតែមួយ។ លោកគួរតែធ្វើការផ្លាស់ប្តូរយោបល់ជាមួយ លោកសាស្ត្រាចារ្យបណ្ឌិត ស៊ន សំណាង ដើម្បីអោយការសរសេរអក្សរខ្មែរមានស្តង់ដារតែមួយ៕
អរគុណ!
បំណងល្អពី វេយ៉ាណុង
ដូចលោកបាននិយាយ “ចូរធ្វើចិត្តអោយទូលាយ ចូរកុំមានៈ ចូរកុំប្រកាន់ឆ្វេង ឬ ស្តាំនិយម” ហើយធ្វើការផ្លាស់ប្តូរយោបល់ជាមួយ លោកសាស្ត្រាចារ្យបណ្ឌិត ស៊ន សំណាង ដើម្បីអោយការសរសេរអក្សរខ្មែរមានស្តង់ដារតែមួយ។
និយាយអញ្ចឹង ខ្ញុំបានឃើញពីរឿង តាត្រសក់ផ្អែម ក្នុងគេហទំព័ររបស់លោក កែវឈុន ទើបខ្ញុំនឹកឃើញរឿងមួយចង់អោយអ្នកទាំងអស់គ្នាដឹងថា ពូជស្តេចដែលត្រូវតាត្រសក់ផ្អែមសម្លាប់ គឺនៅមានរស់រាន្តនៅឡើយ។
ខ្ញុំសូមអរគុណលោក គុណខ្មែរ ដែលបានជួយកែតម្រួវ [ដំរូវ] អក្សរខ្មែរឱយ [អោយ]ខ្ញុំ ខ្ញុំសួមអញ្ចើញ លោក គុណខ្មែរ មក blog របស់ខ្ញុំបាទ ដើម្បីលោក គុណខ្មែរ ជួយ correct my English ផងបាទ!!
សំណាង ហើយនិងសប្បាយចិត្តមែន ដោយព្រោះខ្ញុំមានលោក គុណខ្មែរ ជួយកែដំរូវ នួវកំហុសខ្ញុំ។
ពី ភ្នំពេញ-ស្វាយរៀង
ខ្ញុំ វាន់ណាក់
ស្វាគមន៍ ទុំ វណ្ណៈ! Welcome! ហើយខ្ញុំក៏រីករាយណាស់ដែរ ដែលលោកមានសំណាង ហើយនិងសប្បាយចិត្ត ព្រោះដោយសារខ្ញុំ។
សូមទោសបាទ! ភាសាអង់គ្លេស មិនមែនជាភាសាកំណើតខ្ញុំទេ តែខ្ញុំអាចជួយលោកបានខ្លះៗដែរ ទៅតាមលទ្ធភាព ប្រសិនបើលោកពិតជាត្រូវការជំនួយមែន!
ឯភាសាខ្មែរវិញ មិនអីទេ!
សូម្បីតែឈ្មោះរបស់លោក ក៏លោកសរសេរខុសដែរ!
-លោកសរសេរ “វណ្ណះ” អានថា (វ៉ាន់ណះ),
-សូមកែតម្រូវតាមពាក្យខ្មែរ “វណ្ណៈ” អានថា (វ៉ាន់ណាក់)
បើលោកចង់ដឹងពីឈ្មោះខ្មែរមានអ្វីខ្លះ សូមមកទស្សនាគេហទំព័រខ្ញុំមួយនេះ http://khmernames.wordpress.com/
ឈ្មោះខ្មែរ
យើងគួរតែជួយកែរតម្រូវគ្នាទៅវិញទៅមក នូវរាល់ការសរសេរពាក្យខ្មែរ និងខុសក្បួនវេយ្យាករណ៍ខ្មែរ! យើងគួរតែឈឺឆ្អាលពីភាសាខ្មែរយើងជាមុនសិន មុននឹងទៅឈឺឆ្អាលទៅលើភាសាជាតិដ៏ទៃ!!!
បំណងល្អពី កូនខ្មែរ
អ្នកដែលដឹកនាំយើង បង្រៀនយើង និយាយឲ្យចំគឺគ្រូបង្រៀនក៏មិនប្រាកដចា
គាត់ត្រូវគាត់ចេះទាំងអស់នោះដែរ។ បើឲ្យកំណត់ថាការសរសេរយកតាម
ក្រសួងអប់រំសុទ្ធតែត្រូវទាំងអស់ លុះត្រាតែក្រសួងអប់រំបោះពុម្ពសៀវភៅ
ចេញមកគ្មានខុសទើបសមនឹងយកតម្រាប់តាមមែន។ ខ្ញុំយល់ថាអ្វីដែលលោក
កែវឈុនកំពុងមានៈនោះគឺ គាត់ចង់សងការឈឺចាប់ដែលគ្រូវ៉ៃគាត់កាលពីក្មេង
នោះហើយ!!!
ជូនលោកកូនខ្មែរ!
ខ្ញុំមិនដឹងថាលោកបានកែពាក្យឲ្យទុំ វណ្ណៈ យ៉ាងណាខ្លះនោះទេ ប៉ុន្តែខ្ញុំ
សម្គាល់ឃើញពាក្យមួយដែលលោកកែឲ្យគឺពាក្យថា«អោយ» ឲ្យសរសេរ
ជា«ឱយ»បែបយ៉ាងនេះក៏មិនត្រូវដែរ ព្រោះបើយោងតាមវចនានុក្រមខ្មែរ
បោះពុម្ពឆ្នាំ១៩៦៧ត្រង់ទំព័រក. បានបញ្ជាក់ឲ្យសរសេរបែបនេះ«ឱ្យ» ឬបែប
នេះ«ឲ្យ»វិញ។ ចំណែកនៅទំព័រ១៨៤៤បានបញ្ជាក់ថាតាមកិច្ចប្រជុំរបស់
គណៈកម្មការរៀបរៀងវចនានុក្រមខ្មែរគ្រាដំបូងក្នុងឆ្នាំ១៩១៥បានបញ្ជាក់ឲ្យ
ប្រើ«ឱ្យ,ឲ្យ»យ៉ាងនេះគឺមិនឲ្យប្រើ«ឱយ»យ៉ាងនេះទេ។
សូមអរគុណ!
អាត្មាចង់សួរថា ការដីកនាំរបស់អ្នកដីកនាំទាំងឡាយនៅប្រទេសយើងមាននយោបាយដូចម្តេច?
អាត្មាចង់សួរថា ការដីកនាំរបស់អ្នកដីកនាំទាំងឡាយនៅប្រទេសយើងមាននយោបាយដូចម្តេច? `ដូចជា មិនមានគោលដៅច្បាស់លាស់សោះ ដែលអាចឳប្រជាជនរបស់ខ្លូនមានទំនុកចិត្តនោះ។សូមអរគុណ
ការពិតទៅអ្ចីក៏ដោយមា្នក់ៗមានការគិតខុសៗគ្នា បើងនិយាយទៅ
មូលហេតុមកពីបញ្ហា ! បញ្ហា មក ពីមូលហេតុ!?
យ៉ាងនេះត្រូគិតឲ្យបានច្បាស់សិន យើងទាំងអស់គ្ន
សឹម បញ្ចេញយោបល់ រៀងៗខ្លួន
ស្ដាប់មើលទៅវាហាក់ដូចជាគួរអោយចាប់អារម្មណ៏ដែរ។ខ្ញុំបាទមិនមែនជាអ្នកអក្សរ
សាស្រ្ដអីទេ ប៉ុន្ដែសូមជួយបន្ថែមជាយោបល់បន្ដិចបន្តួចចុះ ហើយក៏សូមអភ័យទោ
សជាមុនផងដែរ។ចំពោះការប្រើប្រាស់ស្រះខ្មែរមិនទាន់គ្រប់គ្រាន់នៅឡើយយើង
ត្រូវយកស្រះពេញតួមកប្រើបន្ថែមទៀត។អ,អា,ឥ,ឦ,ឧ,….។ល។មកប្រើប្រាស់
ដើម្បីអោយមានន័យស្ដាប់បាន។មិនមែនសរសេរតាមការនិយាយអោយស្រួលនោះ
ទេ។ឧសភា បែជាសរសេរជាអុសភានោះ វាគ្មានន័យ ព្រោះឧសភា ជាពាក្យ
មកបាលី.សំ ដែលជារបស់ខ្មែរទៅហើយ។ឧទាហរណ៏ សរសេរជាអុទាហរណ៏
តើលោកអាចវែកញែកបានទេ ហើយវាមានន័យទេ? ព្រោះវាមកពីពាក្យបាលី
វាមានន័យគ្រប់គ្រាន់ទៅហើយ។មានច្រើនទៀតដែលចេញពីបាលី.សំ ដូចជា
អភ័យទោស,អភ័យឯកសិទ្ធិ,អនុសញ្ញា,អនុក្រឹត្យ,អសីលធម៌,អវិជ្ជា,អសកម្ម,
អនុប្បវាទ,អចេតនា,អនុគមន៏,អនុក្រម,អហឹង្សា(អហឹសា),អវិជ្ជមាន,អធម៌,អនុញ្ញាត,
អភិបាល,អសមធម៌,អសមបាត,អសនិទាន។ពួកអាដូចជា៖ អាល័យ,អាស្រ័យ,
អាស្រម,អាសអាភាស,អាគម,អាវាស,។ពួកឥដូចជា៖ ឥឡូវ(មិនមែនអីលូវទេ)
ឥណទាន ការឲ្យខ្ចី : ធ្វើឥណទាន (មិនមែនអិន្នទានទេ),ព្រោះឥណប្រែថាបំណុល,ទាន=អោយ ដូច្នះ
មានន័យថាអោយបំណុល,អោយប្រាក់កម្ចី។ឥន្ទកោសិយ, ឥន្ទទេព, ឥន្ទទេវ
រាជ, ឥន្ទរាជ, ឥន្ទរាជា, ឥន្រ្ទា, ឥន្រ្ទាធិរាជ ។ល។ទាំងអស់នេះមិនមែនចេះតែ
សរសេរតាមការនឹកឃើញទេ សុទ្ធតែមានហេតុផលត្រឹមត្រូវច្បាស់លាស់ តើ
ពាក្យហ្នឹងមកពីណា ហេតុអីបានសរសេរអញ្ចឹង មានន័យដែររឺទេ។ត្រូវគិតសិន
មុននឹងសរសេរដាក់តាមវិបសាយនោះ ព្រោះមានមនុស្សជាច្រើនអាន។
សរសេរអី្វត្រូវមានគោលអាងត្រឹមត្រូវ។ដូចជាសៀវភៅដែលលោកកែវឈុន
បានលើកឡើងមកនោះ វាគ្រាន់តែកូនសៀវភៅដ៏ស្ដើងតូចតែប៉ុណ្ណោះ មិនទាន
ជាអំនះអំនានមួយទូលំទូលាយឡើយ។សូមមេត្ដាប្រយ័ត្នមុននឹងសរសេរដាក់
តាមគេហទំព័រខ្លួននោះ។ប្រទេសណាក៏មានពាក្យកម្ចីពីបរទេសមិនមែនមានតែ
ពាក្យខ្មែរប៉ុណ្ណោះទេ។ម្យ៉ាងទៀតដូចលោកកែវ ឈុនគាត់សរសេរ( នេះអែង)
នេះសរសេរតាមការនិយាយហើយ។ដូចជាតួអក្សរឡ,ណជាដើមដែលគេចង់
លុបបំបាត់ចោលលែងប្រើ តើមូលហេតុអ្វី?ឧទាហរណ៏ កីឡា,មិនអាចសរសេរ
ជាកីលា ទេ ព្រោះកីឡាមកពី បា.សំ កីឡធាតុ អាបច្ច័យ មានន័យថាការលេង
ល្បែង។ចុះបើយើងសរសេរកីលា វាគ្មាន់ន័យទាល់តែសោះ។ដូចជាពាក្យដូចជា ធរណី, បវេណី ឬ ប្រពៃណី ,ប្រណី នេះសុទ្ធតែចេញមកពីបា.សំ ហើយ
មានន័យគ្រប់គ្រាន់សំរាប់ភាសាខ្មែរយើង។ខ្ញុំបាទមិនបានបន្ទោសអស់លោក
ណាទេ តែគ្រាន់តែសូមប្រយ័ត្ន ក្នុងការសរសេរផង បើយើងមិនទាន់មានលទ្ធ
ភាពគ្រប់គ្រាន់ទេសូមកុំកែប្រែអ្វីដែលមានស្រាប។បើមិនទាន់ចេះបង្កើតទេសូម
កុំកែច្នៃបំផ្លាញ។សូមយកវចនានុក្រមសម្ដេចសង្ឃរាជ ជូន ណាតជាគោលទើប
ត្រឹមត្រូវ។សូម្បីក្រសូងអប់រំក៏នៅតែយកវចនានុក្រមស ជ ណ យកមកប្រើដែរ
។ពាក្យចាស់ថាកុំចោលចាស់ប្រយ័ត្នស្រលះដៃធេង ប៉ុន្ដែមិនពាក្យចាស់សុទ្ធតែ
ត្រូវទាំងអស់នោះទេ។សូមអភ័យទោសចំពោះកំហុសឆ្គងទាំងឡាយ។
ម្តងទៀត រាល់សំនេររបស់លោកកែវ ឈុន សរសេរគ្មានមូលដ្ឌានច្បាស់លាល់
ទាល់តែសោះ។តួយ៉ាងដូចជា ឧត្តមសេនីយ៏ គាត់សរសេរជាអុត្តមសេនីយ,ឧក្រិដ្ឋ
គាត់សរសេរជា អុក្រិដ្ឋ ជាដើមនិងមានច្រើនទៀត លនិងល។គាត់មិនអាចយក
កូនសៀវភៅដ៏តូចស្កើងចេញដោយគ្មានការត្រួតពិនិត្យត្រឹមត្រូវមកធ្វើជាឯកសារ
យោងបានឡើយ។បើលោកចេះតែសរសេរយ៉ាងនេះ ម៉េចក៏លោកមិនសរសេរចំ
ណងជើងគេហទំព័ររបស់ មជ្ឈមណ្ឌលវប្បធម៌ ទៅជាមាច់ឈាក់មុនឌល់វាប់បៈ
ធរទៅ។លោកសរសេរមិនដឹងពីប្រវត្តិរបស់អក្សរនីមួយៗផង តើមកពីណា ខ្មែរ
យើងប្រើរបៀបម៉េច ហេតុអីបានជាសរសេរដូចហ្នឹង។ខ្ញុំមានអារម្មណ៏សោក
ស្ដាយណាស់ដែលឃើញលោកសរសេររបៀបហ្នឹង។សូម្បីតែពាក្យឫភាសា
អង់គ្លេសក៏គេនៅតែប្រើពាក្យកម្ចីពីបរទេសដែរ ភាគច្រើនយកពីក្រិចនិងរ៉ូមាំង
ដែលធ្លាប់មានឥទ្ធិពលមកលើភាសាអង់គ្លេស។ដូច្នេះភាសាខ្មែរក៏ដូចគ្នាដែរ
ដែលធ្លាប់មានឥទ្ធិពលផ្នែកវប្បធម៌ អរិយធម៌ សាសនា និងអក្សរសាស្រ្ដ ភាគ
ច្រើនជាបាលីនិងសំស្រ្កឹត។យើងមិនអាចកែប្រែតាមតែការនឹកឃើញបានឡើយ
។បើយើងចង់កែប្រែលុះត្រាតែយើងសិក្សាអោយល្អិតល្អន់ជាមុនសិនតើសម
គួរដែលត្រូវកែប្រែរឺអត់។យកល្អគួរណាស់តែខិតខំប្រឹងប្រែងស្រាវជ្រាវរកពាក្យ
ថ្មីៗអោយបានច្រើនដើម្បីដាក់បញ្ចូលវិញល្អជាង។ខ្ញុំគាំទ្រចំពោះការកែប្រែណា
ដែលមានហេតុផលត្រឹមត្រូវអាចទទួលយកបាន។បើការកែប្រែគ្រាន់តែជាការ
កែប្រែដើម្បីបំផ្លាញមិនបាច់ល្អជាង។សៀវភៅដែលលោកបានសំអាងនោះ
ក្រសួងអប់រំមិនបានចេញសេចក្ដីប្រកាសណាមួយដើម្បីចេញអោយប្រើប្រាស់
នោះទេ។ក្រសួងអប់រំនិងវិទ្យាស្ថានពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យ ទទួលយកតែស្នា
ព្រះហស្ថរបស់សម្ដេចព្រះសង្ឃរាជជូន ណាតតែប៉ុណ្ណោះ គឺវចនានុក្រមភាគ
១និងភាគពី និងរាជបណ្ឌិតសភាកម្ពុជាដែលទើបតែចេញសៀវភៅសទ្ទានុក្រម
ដែលអាចទទួលយកជាការបាន។ហើយម្យ៉ាងវិញទៀតសទ្ទានុក្រមថ្មីនោះ
មានតែពាក្យតែគ្មានសេចក្ដីពន្យល់ឡើយ ហើយមានការត្រួតពិនិត្យត្រឹមត្រូវ
និងច្បាស់លាស់ណាស់។វាមិនមែនដូចសៀវភៅដែលលោកលើកយកមកសំ
អាងនោះទេ។សៀវភៅហ្នឹងចេញផ្សាយជាលក្ខណៈឯកជនប៉ុណ្ណោះ គ្មានការ
ត្រួតពិនិត្យអោយបានហ្មត់ចត់ឡើយ។សូមអភ័យទោសផងបើសិនជាលោក
អាចកែអោយបានត្រឹមត្រូវវិញគួរណាស់តែកែទៅ ពីព្រោះអ្នកអានច្រើនណាស់
ហើយដើម្បីកុំអោយកូនខ្មែរមានការច្រឡំនិងច្របូកច្របល់ចំពោះអក្ខរាវិរុទ្ធរបស់
លោក។សូមអរគុណ!
ការបកស្រាយរបស់ មេត្តា ពិតជាត្រឹមត្រូវណាស់។
RBHraCaNacRkkm<úCa
Cati sasna RBHmhakSRt
esckþIGMBavnavdl;Cnsm,úrsFm_
´)aTeQµaH v:a viTüa ePT Rbus Gayu 39 qñaM muxrbr RKUbeRgon én viTüal½y\RnÞeTvI 012997141 nig RbBn§ eQµaH taMg ecb muxrbr RKUbeRgon én viTüal½y\RnÞeTvI 016523309 nig kUnTaMgBIrnak; sñak;enA pÞHelx 60 pøÚvelx 313 Rkum 38 sgáat; bwgkk; 2 xNн TYleKak raCFanI PñMeBj .man esckþIlM)akevTna nig Tukçy:agxøaMgeday´)aT eQµaH v:a viTüa manCMgW xUcRkelonF¶n;F¶r ehIyCIv PaBkñúgRKsarRkIRklM)akpgenaH EdleFVIeGay RKYsar ´)aTBuMmanlT§PaBkñúgkarlagQam bnþ eTAeTot)aneLIy ¬cMNaykñúgmYyExGs; 600duløa eTA 700 duløa ¦ .
GaRs½ydUc)anCMrabxagelI
sUmsemþc RTg; Ék]tþm elakCMTav RKUbeRgon nigsikSanusisS nigmRnþIraCkaTaMgGs; RBmTaMgCnrYmCatikñúg nig eRkARbeTsTaMgGs; CYydl;´)aTtamGas½ydæanxagelItamkMlaMg sT§aRCHføa .CaTIbBa©b;´sUmCUnBuT§BrTaMgR)aMRbkar KW Gayu vNѳ sux³ Bl³ nig bdiPaN³kuMbIXøag XøateLIy .
esckþIKYrBuMKYr sUmemtþaGP½yeTas .
PñMeBj/éf¶TI01Ex07qñaM2009
v:a vITüa nigPriyaRBmTaMgbuRt
គំនុំរបស់លោកកែវ ឈុន ដែលបានបៀមទុកក្នុងខួរក្បាលជាង ៥០ ឆ្នាំនៅតែចាំជានិច្ច ។ គំនំនេះបានប្រាកដឡើងតាមរយៈការផ្លាស់ប្តូរអក្ខរាវិរុទ្ធខ្មែរ តាមដែលលោកធ្លាប់អះអាងថាយកតាមលំនាំសៀវភៅកម្មវិធីសិក្សារបស់ក្រសួងអប់រំ។ ខ្ញុំមិនប្រាកដថាអ្វីដែលក្រសួងអប់រំធ្វើនាបច្ចុប្បន្នអំពីការកែប្រែអក្ខរាវិរុទ្ធខ្មែរជាជំហានថយក្រោយឬជឿនលឿនទេ ។ គិតជារួមទៅទាំងក្រសួងអប់រំទាំងលោក កែវ ឈុន សុទ្ធសឹងជាក្រុមឆ្លៀតឱកាសទាំងអស់ ។ មួយកើតមកពីគំនុំជាង៥០ឆ្នាំមុន និងមួយទៀតកើតពីការតស៊ូមិនចាញ់មិនឈ្នះរវាងក្រុមពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យដែលលោកអ្នកស្គាល់ច្បាស់ជាងគេគឺក្រុមសម្តេចសង្ឃជួន ណាត និងក្រុមបដិវត្តន៍ភាសាដែលមានសាស្រ្តាចារ្យកេង វ៉ាន់សាក់ ជាតំណាង ។
ការក្រឡាប់ចាក់នៃរបបនយោបាយស្រុកខ្មែរបានធ្វើប្រទេសនេះស្ថិតក្នុងអន្ធការមួយ ។ ក្រោយប្រទេសបានងើបផុតពីគ្រោះចង្រៃនោះមក ម្នាក់ៗបានវិលមករួមគ្នាសាងស្រុកទេសវិញ ។ ក្រុមបដិវត្តន៍ភាសាបានឱកាស ដោយខ្លួនមានតំណែងក្នុងស្ថាប័នជាន់ខ្ពស់របស់ជាតិ (ក្រសួងអប់រំ) ជាហេតុធ្វើឲ្យក្រុមនេះមានលទ្ធភាពពេញទីក្នុងការបង្គ្រប់បំណងរបស់ខ្លួន យកប្រៀបលើភាគីទំនាស់របស់ខ្លួន ។ ផ្ទុយទៅវិញវាជាអកុសលខាងក្រុមដែលមានទំនោរទៅខាងសម្តេចសង្ឃ ជួន ណាត មិនមានវាសនានឹងបានមានអំណាចជាហេតុធ្វើឲ្យក្រុមនេះមិនមានសិទ្ធិអ្វីក្នុងការរួបរួមកម្លាំងដើម្បីនឹងតតាំងគូបដិបក្ខរបស់ខ្លួន ។ ក្រុមដែលមានអំណាចមានខ្លះជាសិស្សគណរបស់សាស្ត្រា កេង វ៉ាន់សាក់ ។តាមព័ត៌មានដែលយើងដឹងខ្លះ នៅក្នុងក្រសួងនេះក៏មានទំនាស់មិនតិចដែររវាងអ្នកលើនិងអ្នកក្រោមអំពីការប្រើអក្សរខ្មែរនេះ ។ បុគ្គលិកសិក្សាជាច្រើនមិនពេញចិត្តនឹងការកែប្រែនេះ ទាំងអ្នកបញ្ញត្តិ និងអ្នកប្រតិបត្តិ ។ ទីបំផុតមានខកំណត់អត្តនោម័តមួយរបស់ស្ថាប័ននេះ គឺអ្នកតូចត្រូវស្តាប់បង្គាប់អ្នកធំ ឲ្យធ្វើយ៉ាងណា គឺត្រូវធ្វើយ៉ាងហ្នឹង គ្មានការប្រកែកប្រណាំងជជីករកហេតុអ្វីទាំងអស់ ។ ទង្វើនេះអាមិនខុសពីទណ្ឌកម្មដែលលោក កែវ ឈុន ទទួលកាលពី ជាង ៥០ មុនដែរ គឺនាពេលនោះលោកឆ្ងល់រឿង ស្រៈពេញតួ ហើយនាពេលនេះ បុគ្គលិកសិក្សារបស់ក្រសួងអប់រំឆ្ងល់រឿងកែប្រែសំណេរក្នុងភាសា និងនៅទីបំផុតគេបង្គាប់ឲ្យធ្វើតាមគេប្រាប់ទៅជាការស្រេច ដែលនេះចាត់ទុកថាជាទណ្ឌកម្មមួយដែរ ។ អម្បាញ់មិញជារឿងខាងបញ្ញត្តិ ឥឡូវដេញចុះមកក្រោមខាងអ្នកប្រតិបត្តិ ជាអាទិ៍គ្រូបង្រៀន ដែលទទួលយកឯកសារបង្រៀនធ្វើដោយថ្នាក់លើមកអនុវត្ត ។ លោកគ្រូអ្នកគ្រូមួយភាគធំសម្តែងការមិនពេញចិត្តនិងទង្វើផ្លាស់ប្តូរអក្ខរាវិរុទ្ធ នេះបើតាមរយៈការសង្កេតរបស់ខ្ញុំ គ្រាដែលខ្ញុំធ្លាប់ជាគ្រូវិទ្យាល័យម្នាក់ដែរ នាពេលនោះ ។ខ្ញុំក៏ធ្លាប់ជាសិស្សទទួលការអប់រំការសំណេរអក្សរខ្មែរបែបក្រសួងអប់រំដែរ ដែលកាលនោះ ខ្ញុំសរសេរដូចការបង្ហាត់បង្រៀនក្នុងគម្ពីររបស់ក្រសួងដែរ ដូចជាពាក្យ សំរាក (សម្រាក) សំនេរ (សំណេរ) តំលៃ (តម្លៃ) ជាដើម ។ តែក្រោយមកចំណេះខាងអក្ខរាវិរុទ្ធខ្មែរដែលបានមកពីតម្រាក្រសួងអប់រំត្រូវរលុបចេញស្រឡះបាត់ពីស្មារតី ហើយទាញយករបៀបដែលមាននៅក្នុងវចនានុក្រមខ្មែររបស់ពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យ (ដែលខ្មែរភាគច្រើននិយមហៅថា វចនានុក្រមសម្តេច ជួន ណាត) ។ មិនមានអ្នកណាដែលត្រូវកាត់សេចក្តីថាខុសឬត្រូវទេ គឺអាស្រ័យទៅលើហេតុផលប្រកបដោយការពិចារណាតាមបែបវិទ្យាសាស្ត្រជាអ្នកកំណត់ ។ លោកកែវ ឈុន ចាប់យកសំណេរទាំងឡាយធ្វើដោយក្រសួងអប់រំ ដោយហេតុថាទង្វើកែប្រែសំណេរខ្មែររបស់ក្រសួងនេះត្រូវគ្នាគំនិតប្រកបដោយគំនុំរបស់លោក ។ នៅក្នុងក្រសួងនេះ ក្នុងលិខិតឆ្លើយឆ្លងគ្នាដែលប្រើភាសាខ្មែរ មានលិខិតខ្លះមិនយកតាមតម្រារបស់ក្រសួងមកប្រតិបត្តិទេ សូមមេត្តាអានក្នុង http://www.moeys.gov.kh/old_moeys.gov/en/Schoolarship.pdf ។ ស្នាដៃថ្មីដែលជាផលរបស់ក្រសួងខ្ញុំគិតថាលោកធ្វើតាមចំណង់ចុះ ប៉ុន្តែអ្វីដែលគួរឲ្យស្តាយគឺស្នាដៃដែលបុព្វបុរសជំនាន់មុនបានសរសេរទុក បែរជាឥឡូវត្រូវក្រុមនេះយកមកក្រឡៃខាងអក្ខរាវិរុទ្ធ ដោយវាយបោះពុម្ពឡើងវិញតាមទំនើងចិត្ត ។ ខ្ញុំជឿថាបើម្ចាស់ស្នាដៃទាំងនោះនៅមានជិវិត លោកនឹងមិនអនុញ្ញាតឲ្យគេយករបស់លោកមកធ្វើតាមទំនើងចិត្តទេ ។ អ្នកយកស្នាដៃដើមមកក្រឡៃតាមបែបថ្មី ចាត់ទុកជាអ្នកកេងប្រយោជន៍ពីសពបុព្វជនដែលស្លាប់ទៅ ។ មរតកដ៏មានតម្លៃខាងភាសាជារបស់រួម ដែលម្នាក់ៗ ជាអនុជនមានសិទ្ធិនឹងយកមកដើម្បីសិក្សាបន្ត ប៉ុន្តែដើម្បីជាកិត្តិតយសដល់ម្ចាស់ដើម សូមកុំខ្លាចនឹងចម្លងឲ្យដូចដើម លោកសរសេរយ៉ាងម៉េចត្រូវសរសេរយ៉ាងហ្នឹង តែបើចង់ក្រឡៃគួរធ្វើសេចក្តីយោងប្រភពឬអ្វីមួយដែលទាក់ទងនឹងគំនិតក្រឡៃរបស់ខ្លួនផង ។ (ការយករបស់ដើមមកក្រឡៃរបៀបនេះ អាចចាត់ទុកថាជាចំណុចអវិទ្យាសាស្ត្រ ។) ពាក្យសូមអភ័យទោសរបស់លោក ទឹម បឿន គួរ កម្រិតត្រឹមការសូមអភ័យទោសចំពោះពាក្យសម្តីដែលលោកប្រើមិនគប្បីចំពោះអ្នកដែលមានវ័យខ្ពស់ជាងលោកបានហើយ ។ លោក ទឹម បឿន គួររក្សាជំហររបស់លោកបែបវិទ្យាសាស្រ្តរបស់លោកជាសម្របទៅតាមអ្វីដែលលោកមិនទាន់ប្រាកដក្នុងចិត្ត ។ ខ្ញុំមិនមែនជាគូកនរបស់លោ ទឹម បឿន ទេ សូម្បីតែបន្តិចក៏ទេដែរ ប៉ុន្តែសូមសរសើរស្មារតីរបស់លោក ។
ខ្ញុំដេវីដ
លោកសង្ឃមួយអង្គឡើងគង់លើអាសនៈ បន្ទាប់ពីយាយជី ឬតាអាចារ្យសូត្របទអារតនា ព្រះអង្គក៏តាំងផ្តើមបទនមស្ការ…ហើយមានដិការចងទុកជាមុនការពារកំហុសឆ្គងក្នុងរវាងទេសនា។ សង្ឃខ្លះមានដិការថា … អាត្មាវស្សាក៏នៅខ្ចីចំណេះក្តីក៏នៅទាប រៀនមិនសូវចេះចាំ ឬភ្លេចច្រើនជាងចាំ… ជាដើម ។ តើដីការរបស់លោកជាការពិតឬទេ? ការពិតគឺវាស្ថិតនៅលើធម្មទេសនាដែលលោកលើកមកទេសទៅវិញទេ។ ក្រោយពីដីការបន្ទាបកាយហើយ តែលោកទេសន៍ពីរោះ ចូលចិត្តដល់ពុទ្ធបរិស័ទ្ធអ្នកស្តាប់ នោះមានន័យថា លោកមិនអួតអ្វីដែលជាចំណេះរបស់លោក ។ ផ្ទុយទៅវិញ បើទេសន៍យូរទៅវាកាន់តែយូរទៅ មានខ្លឹមសារ អ្នកស្តាប់មិនយល់ថាទេសន៍ពីអ្វីផង នេះវាត្រូវនឹងដែលលោកបានមានដីការពីខាងដើម ។ សម្តីរបស់លោកវណ្ណះ (ឬ វណ្ណៈ ឬ វណ្ណាក់ ឬ វ៉ាន់ណាក់ ឬ វ៉ាណ់ណាក់) ដែលធ្លាប់អះអាងខាងដើមថា <> ជាការពិត ។ គឺលោកមិនបានបន្ទាបខ្លួនលោកទេ ហេតុនេះលោកគប្បីនៅស្ងៀមសិនកុំអាលស្រទៅលិចស្រទៅកើតតាមការដែលគេផ្លុំ ។ ភាពអនាធិប្បតេយ្យខាងសំណេរភាសាខ្មែរបានប៉ិចពន្លកឡើងនិងលូតលាស់យ៉ាងគំហុក ។ ដូចដែលយើងឃើញស្រាប់ដោយចេតនារបស់លោក វណ្ណះ? <> ជាដើម ។ រឿងមួយទៀតលោកលើកពីការដែលនាំគ្នាព្រួតទិះតៀនលោក កែវ ឈុន ពីរឿងដែលតាំងខ្លួនជាអ្នក(ចង់)ប្រាជ្ញអក្សរសាស្ត្រខ្មែរថ្មីម្នាក់នេះសរសេរអក្សរខ្មែរ ដោយលោក វណ្ណះ បានព្យាយាមទាញយើងទៅគិតគូរទៅក្នុងរឿងដែលស្រុកទេសមានអំពើពុករលួយកាប់ព្រៃឈើឯណាឆ្កុយ ។ លទ្ធភាពយើងប៉ុណ្ណា យើងគួរធ្វើប៉ុណ្ណឹងទៅ រឿងពុករលួយជារឿងរបស់អ្នកហ្នុង ។ ម្នាក់មាននាទីផ្សេងៗគ្នាការស្ថាបនាស្រុកទេស ។ ម្នាក់ជួយជ្រុងនេះ ម្នាក់ជួយជ្រុងនោះ មិនយូរស្រុកយើងនិងមានការរីកចម្រើន ។ សូមទោសមិនគួរខ្ញុំនេះ មកដណ្តើមវេទិកា វីរិយ៉ា + វណ្ណះ សោះ ប៉ុន្តែស្តាប់ទៅជ្រេញនឹងសម្តីច្រំដែលដែលវណ្ណះបន្ទាបខ្លួនរាល់លើកក្នុងន័យថា ខ្លួនមិនចេះអ្វីសោះ ។
<>
ដោយក្តីស្រឡាញ់ភាសាជាតិ
ដេវីដ
ជាកំហុសបច្ចេកទេស ឬជាអ្វីដែលធ្វើឲ្យពាក្យក្នុងឃ្នាបត្រូវបាត់ ហេតុនេះសូមបន្ថែមផង៖ សម្រង់នៅក្នុងឃ្នាបទី១ , ក្នុងឃ្នាបទី២ , ក្នុងឃ្នាបទី៣
សូមអរគុណ
លោកសង្ឃមួយអង្គឡើងគង់លើអាសនៈ បន្ទាប់ពីយាយជី ឬតាអាចារ្យសូត្របទអារតនា ព្រះអង្គក៏តាំងផ្តើមបទនមស្ការ…ហើយមានដិការចងទុកជាមុនការពារកំហុសឆ្គងក្នុងរវាងទេសនា។ សង្ឃខ្លះមានដិការថា … អាត្មាវស្សាក៏នៅខ្ចីចំណេះក្តីក៏នៅទាប រៀនមិនសូវចេះចាំ ឬភ្លេចច្រើនជាងចាំ… ជាដើម ។ តើដីការរបស់លោកជាការពិតឬទេ? ការពិតគឺវាស្ថិតនៅលើធម្មទេសនាដែលលោកលើកមកទេសទៅវិញទេ។ ក្រោយពីដីការបន្ទាបកាយហើយ តែលោកទេសន៍ពីរោះ ចូលចិត្តដល់ពុទ្ធបរិស័ទ្ធអ្នកស្តាប់ នោះមានន័យថា លោកមិនអួតអ្វីដែលជាចំណេះរបស់លោក ។ ផ្ទុយទៅវិញ បើទេសន៍យូរទៅវាកាន់តែយូរទៅ មានខ្លឹមសារ អ្នកស្តាប់មិនយល់ថាទេសន៍ពីអ្វីផង នេះវាត្រូវនឹងដែលលោកបានមានដីការពីខាងដើម ។ សម្តីរបស់លោកវណ្ណះ (ឬ វណ្ណៈ ឬ វណ្ណាក់ ឬ វ៉ាន់ណាក់ ឬ វ៉ាណ់ណាក់) ដែលធ្លាប់អះអាងខាងដើមថា “ខ្្ញុំសូមសារភាពថាខ្ញុំក៏មិនចេះអក្សរខ្មែរ ជ្រាលជ្រៅដូចពួកអស់លោកទេ តែខ្្ញុំគិតថា សរសេរអក្សររបៀបម៉ិច ក៏សរសេរទៅចុះ” ជាការពិត ។ គឺលោកមិនបានបន្ទាបខ្លួនលោកទេ ហេតុនេះលោកគប្បីនៅស្ងៀមសិនកុំអាលស្រទៅលិចស្រទៅកើតតាមការដែលគេផ្លុំ ។ ភាពអនាធិប្បតេយ្យខាងសំណេរភាសាខ្មែរបានប៉ិចពន្លកឡើងនិងលូតលាស់យ៉ាងគំហុក ។ ដូចដែលយើងឃើញស្រាប់ដោយចេតនារបស់លោក វណ្ណះ? “ស្រាច់, ជ្រៀប, វណ្ណះ” ជាដើម ។ រឿងមួយទៀតលោកលើកពីការដែលនាំគ្នាព្រួតទិះតៀនលោក កែវ ឈុន ពីរឿងដែលតាំងខ្លួនជាអ្នក(ចង់)ប្រាជ្ញអក្សរសាស្ត្រខ្មែរថ្មីម្នាក់នេះសរសេរអក្សរខ្មែរ ដោយលោក វណ្ណះ បានព្យាយាមទាញយើងទៅគិតគូរទៅក្នុងរឿងដែលស្រុកទេសមានអំពើពុករលួយកាប់ព្រៃឈើឯណាឆ្កុយ ។ លទ្ធភាពយើងប៉ុណ្ណា យើងគួរធ្វើប៉ុណ្ណឹងទៅ រឿងពុករលួយជារឿងរបស់អ្នកហ្នុង ។ ម្នាក់មាននាទីផ្សេងៗគ្នាការស្ថាបនាស្រុកទេស ។ ម្នាក់ជួយជ្រុងនេះ ម្នាក់ជួយជ្រុងនោះ មិនយូរស្រុកយើងនិងមានការរីកចម្រើន ។ សូមទោសមិនគួរខ្ញុំនេះ មកដណ្តើមវេទិកា វីរិយ៉ា + វណ្ណះ សោះ ប៉ុន្តែស្តាប់ទៅជ្រេញនឹងសម្តីច្រំដែលដែលវណ្ណះបន្ទាបខ្លួនរាល់លើកក្នុងន័យថា ខ្លួនមិនចេះអ្វីសោះ ។
“អក្សររលត់ជាតិរលាយ អក្សរពណ្ណរាយជាតិថ្កើងថ្កាន”
ដោយក្តីស្រឡាញ់ភាសាជាតិ
ដេវីដ
(សូមម្ចាស់ប្លក់លុបប្រកាសទី ៥០ និង ៥១ ឲ្យផង ព្រោះមានកំហុសខាងបច្ចេកទស ធ្វើឲ្យពាក្យចំនួនត្រូវបាត់)